Σε στιγμές καθοριστικές για το μέλλον της πατρίδας και του ελληνισμού, σε στιγμές κινδύνων που ελλοχεύουν από την προκλητική τουρκική επεκτατική πολιτική, η ιστορική αυτογνωσία αποτελεί βασικό στοιχείο επιβίωσης ενός λαού.
Η απότιση φόρου τιμής στους αγωνιστές της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας, τους αθώους μάρτυρες της τουρκικής βαρβαρότητας κατά την περίοδο της τουρκικής ανταρσίας του 1963-64, της δημοκρατικής αντίστασης ενάντια στην συνταγματική εκτροπή που προκάλεσε η χούντα των Αθηνών και η ΕΟΚΑ Β΄ και την εισβολή της Τουρκίας το 1974, που κάποιοι εντός και εκτός Κύπρου συστηματικά μεθόδευσαν, αποτελεί αναβάπτισμα στα αγωνιστικά νάματα μιας ηρωικής γενιάς, χαλυβδώνει την πίστη και ενδυναμώνει την πεποίθησή-μας να παραμείνουμε και σήμερα πρωτοπόροι και πρωταγωνιστές στην αντιμετώπιση των νέων κινδύνων που αντιμετωπίζει η πατρίδα-μας.
Καλότυχοι όσοι με το θάνατό-τους τον καταργούν και περνούν στην αθανασία.
Καλότυχοι όσοι με το τίμιο αίμα-τους γράφουν ανεξίτηλα την ιστορία
Όσοι με τη θυσία-τους μετατρέπονται σε φωτεινούς φάρους για να μεταλαμπαδεύουν στις επόμενες γενιές τις αξίες του θυσιαστηρίου-τους και παραμένουν αθάνατα σύμβολα για μελλοντικούς αγώνες
Σε αυτή την πορεία δοκιμασίας, αγώνων και θυσιών η κοινότητα της Λετύμπου έχει να υπερηφανεύεται ότι προσέφερε βαρύ αλλά περήφανο τίμημα. Η ιστορία την κατατάσσει στην κορυφή της προσφοράς προς την πατρίδα και το λαό-μας.
Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές η σκέψη μοιραία καταφεύγει σε αυτούς όπου ο βίος και το έργο-τους μας γέμισαν με περηφάνια, μας πρόσφεραν σιγουριά και αισιοδοξία, σημάδεψαν ανεξίτηλα την εποχή-τους και ο θάνατός-τους πέρα από το βαρύ πένθος που προκάλεσε, αποτελεί οδηγό και παρακαταθήκη για μελλοντική αξιοποίηση.
Και εμείς πιστοί και ταπεινοί προσκυνητές βρισκόμαστε εδώ για ακόμα μια χρονιά, για να μνημονεύσουμε αυτούς που όρθωσαν το ανάστημά-τους ενάντια στις κάθε λογής συνωμοσίες, όπου μοίρασαν τη ζωή-τους αντίδωρο χωρίς να κρατήσουν τίποτα για τον εαυτό-τους.
Η προσφορά θυσίας της κοινότητας της Λετύμπου στο βωμό της ελευθερίας της πατρίδας-μας την κρίσιμη περίοδο της δεκαετίας 1964-1974, την περίοδο κατά την οποία οι λογής-λογής συνομωσίες σε βάρος του κυπριακού ελληνισμού βρισκόντουσαν στο αποκορύφωμά-τους και είχαν ως στόχο την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την επιβολή διχοτομικής λύσης, είναι μεγάλη, σημαντική και συνάμα περήφανη.
Το 1964 μετά την εκδήλωση της τουρκικής ανταρσίας για κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η περιοχή Τηλλυρίας δέχθηκε το μεγαλύτερο βάρος της τουρκικής επιθετικότητας. Στόχος της Τουρκίας ήταν η κατάληψη της περιοχής και η δημιουργία ενός μεγάλου προγεφυρώματος με επίκεντρο τα Κόκκινα για να μπορεί να μεταφέρει στρατό και οπλισμό ώστε να ολοκληρώσει την επεκτατική-της πολιτική με κατάληψη της Κύπρου και ενσωμάτωσή-της στην Τουρκία.
Η ηρωική αντίσταση των κατοίκων της περιοχής αλλά και των εθελοντών που προσέτρεξαν απέτρεψε αυτό το ενδεχόμενο, για αυτό και ακολούθησαν τον Αύγουστο του 1964 οι τυφλοί βομβαρδισμοί της τουρκικής αεροπορίας με τη χρήση βομβών ναπάλμ, σε μια προσπάθεια κάμψης της αντίστασης των δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και για επιβολή του διχοτομικού σχεδίου Άτσενσον ενόψει των συνομιλιών που θα ξεκινούσαν στη Γενεύη.
Σε αυτό τον αγώνα έδωσαν τη ζωή-τους μαχητές και άμαχοι. Μεταξύ αυτών και οι εκ Λετύμπου ήρωες:
Ανδρέας Μιχαήλ 24 ετών, μόνιμος Δεκανέας του Κυπριακού Στρατού. Έχασε τη ζωή-του ηρωικά μαχόμενος στις 8 Αυγούστου 1964 στη μάχη Κοκκίνων – Μανσούρας από βόμβα ναπάλμ. Ήταν παντρεμένος και πατέρας ενός αγοριού.
Ανδρέας Λάρδος 30 ετών Δάσκαλος στο επάγγελμα. Υπηρετούσε ως εθελοντής στη μονάδα υγειονομικού. Έχασε τη ζωή-του κατά τη διάρκεια των τουρκικών βομβαρδισμών στις 8 Αυγούστου 1964, όταν το πρόχειρο νοσοκομείο που είχε εγκατασταθεί στον Παχύαμμο πλήγηκε από βόμβες ναπάλμ. Ήταν παντρεμένος και πατέρας δύο θυγατέρων.
Ανδρέας Χρυσοστόμου 29 ετών, Μηχανικός αυτοκινήτων στο επάγγελμα και πρώτος ξάδελφος του Ανδρέα Λάρδου. Έχασε τη ζωή-του στις 8 Αυγούστου 1964 όταν καταπλακώθηκε από τα ερείπια του πρόχειρου νοσοκομείου στον Παχύαμμο κατά το βομβαρδισμό της τουρκικής αεροπορίας. Ήταν παντρεμένος και πατέρας ενός αγοριού και μιας θυγατέρας.
Ο τέταρτος ήρωας της κοινότητας ο έφεδρος Ανθγός Σωτήρης Μαραθεύτης 20 ετών, έπεσε ηρωικά μαχόμενος εναντίον των τούρκων εισβολέων στις 14 Αυγούστου 1974 στις μάχες της Μιας Μηλιάς.
Το αίμα και η θυσία των ηρώων-μας μπορεί να μην απέτρεψαν την τραγωδία, τα αποτελέσματα της οποίας συνεχίζονται και τα βιώνουμε καθημερινά μέχρι σήμερα. Διέσωσαν όμως την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία οφείλουμε να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού.
Ως ελάχιστο φόρο τιμής στους αδικοχαμένους συμπατριώτες-μας από τους βάρβαρους και εγκληματικούς βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας στην Τηλλυρία το 1964, η κυβέρνηση οφείλει να μην επιτρέψει στους Γκρίζους Λύκους, τους στασιαστές της ΤΜΤ και τους απογόνους-τους να διέλθουν στις 8 Αυγούστου από τις ελεύθερες περιοχές για να πανηγυρίσουν στα Κόκκινα τα τουρκικά εγκλήματα. Αυτό επιβάλλει ο στοιχειώδης σεβασμός στους νεκρούς ήρωες-μας αλλά και η κρατική και εθνική-μας αξιοπρέπεια.
Στα 54 χρόνια από τις μάχες της Τηλλυρίας και 44 χρόνια που μεσολάβησαν από την τραγωδία του 1974 ποικιλώνυμοι πλανητάρχες, σύγχρονοι Πιλάτοι, επιτήδειοι ουδέτεροι, επιχείρησαν και συνεχίζουν να επιχειρούν την υπονόμευση της κρατικής-μας κυριαρχίας, τη νομική και πολιτική αναβάθμιση του ψευδοκράτους, την κάμψη του αγωνιστικού φρονήματος του λαού-μας και την επιβολή λύσης ετεροβαρούς και άδικης, η οποία παραβιάζει παράφορα και προκλητικά το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Παρά τα λάθη και τις παραλείψεις, τις αναίτιες υποχωρήσεις ο λαός-μας αντιστάθηκε και ματαίωσε τέτοια εγχειρήματα. Αυτό που δεν πέτυχε η εισβολή του 1974 επιχειρήθηκε να υλοποιηθεί στο όνομα της ΔΔΟ με το σχέδιο Ανάν το 2004. Ο λαός-μας με την ψήφο-του έδωσε αποστομωτική απάντηση σε όσους απεργάζονται τα δικαιώματα του κυπριακού ελληνισμού και επιχειρούν να ακρωτηριάσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, πληρώνοντας βαρύ τίμημα για την περήφανη στάση-του.
Και τώρα; Όπως επιβεβαιώθηκε και στην 5μερή Διάσκεψη του περασμένου χρόνου, αλλά και στην πρόσφατη αποστολή της εκπροσώπου του Γ.Γ. του ΟΗΕ, αντιμετωπίζουμε και πάλι τη λαθροβίωση του ίδιου σχεδίου που στοχεύει σε λύση δυο χωριστών κρατικών μορφωμάτων με χαλαρή συνομοσπονδιακή κεντρική κυβέρνηση και τουρκική επικυριαρχία σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια μέσω των εγγυήσεων και της παραμονής κατοχικών στρατευμάτων και μετά τη λύση.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ΔΔΟ όπως κάποιοι την ερμηνεύουν και επιχειρούν να την εφαρμόσουν δεν είναι Ομοσπονδία, είναι δύο κράτη, είναι Συνομοσπονδία η οποία σε σύντομο χρονικό διάστημα στην καλύτερη περίπτωση θα οδηγήσει σε διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δύο κράτη, στη δε χειρότερη σε προσάρτηση ολόκληρης της Κύπρου στην Τουρκία.
Η επιχειρούμενη πρόσφατα προώθηση της ιδέας για υπογραφή «ενδιάμεσης στρατηγικής συμφωνίας» στη βάση του πλαισίου των 6 σημείων του Γ.Γ. του ΟΗΕ αποτελεί ακόμα μια θανάσιμη παγίδα για την Κυπριακή Δημοκρατία και τον κυπριακό Ελληνισμό. Νομιμοποιεί το κατοχικό καθεστώς, αποδέχεται την μόνιμη παραμονή τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο και παράλληλα κατοχυρώνει τα εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας. Τέλος νομιμοποιεί και μονιμοποιεί την απεμπόληση των ε/κυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και την τιτλοποίησή-τους στους έποικους παράνομους σφετεριστές.
Οι συνομιλίες στο πλαίσιο του διακοινοτικού διαλόγου και στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) για 42 χρόνια απεδείχθησαν αναποτελεσματικές. Όχι μόνο δεν έφεραν τη λύση ένα βήμα πιο κοντά, αλλά αντίθετα αλλοίωσαν την ουσία του προβλήματος. Από θέμα εισβολής και κατοχής μετατράπηκε σε διακοινοτική διευθέτηση. Επέτρεψαν στην Τουρκία να παρουσιάζεται ως ουδέτερος τρίτος με «εποικοδομητική στάση» και την ίδια στιγμή να κεφαλαιοποιεί πολιτικά κέρδη.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για να υπάρχει προοπτική επίλυσης του προβλήματος πρέπει να εστιάσει τις προσπάθειές-του στη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψη με τη συμμετοχή και των 5 μόνιμων μελών του Σ.Α. για να συζητηθεί η διεθνής πτυχή του προβλήματος, η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων και η κατάργηση των αναχρονιστικών συμφωνιών εγγύησης και συμμαχίας.
Η πολιτική ηγεσία οφείλει να ακούσει και να αφομοιώσει τη δραματική έκκληση του Αρχ. Μακαρίου στην τελευταία ιστορική-του ομιλία στην πλατεία Ελευθερίας στις 20 Ιουλίου 1977, ότι «ο διακοινοτικός διάλογος με τη μορφή που διεξήχθη διέδραμε ήδη τη χρησιμότητά-του, η Τουρκία τον αξιοποιεί ως άλλοθι για να εδραιώσει τα επεκτατικά-της σχέδια. Ως εκ τούτου όσοι ενδιαφέρονται για πραγματική λύση θα πρέπει να ασκήσουν πιέσεις προς την Τουρκία».
Την ίδια στιγμή ο Αρχιεπίσκοπος διακήρυξε με σθένος την έναρξη του μακροχρόνιου αγώνα, κατάληξη του οποίου θα είναι ο τερματισμός της κατοχής και η εξεύρεση λύσης δίκαιης και βιώσιμης, όπου όλοι οι κάτοικοι-της θα απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα.
Στη βάση των παραπάνω αρχών είναι μεν δύσκολη η ανατροπή των σημερινών δεδομένων, είναι όμως εφικτή. Αρκεί να το πιστέψουμε και να αγωνιστούμε γι’ αυτό.
Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να κυριαρχήσει το άδικο και να είμαστε η τελευταία γενιά Ελλήνων στην Κύπρο.
Αυτό πρέπει να αποτελεί το συμβόλαιο τιμής ενός ολόκληρου λαού με την ιστορία και το έθνος.
Δεν είναι δυνατό αυτά τα χώματα, τα αιώνια Ελληνικά, να παραδοθούν στους εχθρούς με δική-μας υπογραφή.
Σε αυτό τον αγώνα κανένας είτε ζωντανός, είτε νεκρός δεν δικαιούται απουσίας.
Μέχρι την απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών μας είμαστε υποχρεωμένοι όχι μόνο να αποτίουμε φόρο τιμής στη μνήμη των ηρώων-μας, αλλά και να καταθέτουμε κάθε χρόνο τον απολογισμό μας και να επαναλαμβάνουμε την υπόσχεση ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουμε η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία συστάθηκε και επιβίωσε με θυσίες και αίμα ηρώων να καταλυθεί με υπογραφή πολιτικών.
Αιώνια θα είναι η μνήμη τους.
Λευκωσία, 5 Αυγούστου 2018
