Αδέλφια, φίλοι, συναγωνιστές,
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή από το ν’ αγωνίζεται κανείς για τον λαό, για την λευτεριά, για την δημοκρατία.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή από το να βρίσκεται κανείς στην πρωτοπορία για το γκρέμισμα ενός κόσμου που στέκεται εμπόδιο στην πρόοδο και στην ανθρώπινη ευτυχία και το κτίσιμο μιας καινούργιας ζωής βασισμένης στην ισότητα και την ορθή αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή από το νάναι κανείς στρατιώτης στον ασίγαστο εθνικό-απελευθερωτικό αγώνα, για κατάργηση κάθε μορφής υποδούλωσης, για κατάργηση κάθε επέμβασης, για γνήσια ελευθερία και λαϊκή κυριαρχία, για εξάλειψη κάθε διάκρισης βασισμένης στο χρώμα, στην φυλή, στην θρησκεία, στην εθνική υπόσταση.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή από το να πέφτεις στητός στο λαϊκό μετερίζι στον αγώνα ενάντια στην υποδούλωση και την εκμετάλλευση, στον αγώνα για ένα κόσμο με κυβερνήτη τον λαό, με τον άνθρωπο ελεύθερο διαφεντευτή της μοίρας του και της δουλειάς του, χωρίς τα δεσμά της οικονομικής, της κοινωνικής ή της εθνικής καταπίεσης. Δεν υπάρχει θάνατος για τον αγωνιστή της λευτεριάς. Γιατί όποιος πεθαίνει για τον λαό, ξαναγεννιέται χίλιες φορές. Κι’ αν είναι να πεθάνει κανείς για την λευτεριά αξίζει νάχη χίλιες ζωές.
Εμείς εδώ, σ’ αυτή την αίθουσα, τούτη την ιστορική στιγμή βάζουμε τα θεμέλια για ένα γνήσιο, δημοκρατικό, εθνικό-απελευθερωτικό κίνημα πούναι προορισμένο να διαδραματίσει πρωταρχικό ρόλο στην διαμόρφωση των πολιτικό-οικονομικών πεπρωμένων του λαού μας. Αδράξαμε το λάβαρο του εθνικού και του λαϊκού αγώνα κι’ αποφασίσαμε να στήσουμε το ανίκητο κάστρο του λαού, την ΕΔΕΚ.
Δεν υπάρχει δύναμη ν’ ανακόψει αυτή τη θύελλα της λαϊκής πορείας που ξεσηκώνει με το μήνυμα της η δημοκρατική πρωτοπορία της ΕΔΕΚ. Γιατί ξυπνημένος ο λαός μας δεν είναι νοητό να κάνει ούτε ένα βήμα προς τα πίσω. Γιατί η ΕΔΕΚ δεν είναι η πορεία προς τον λαό όπως έχει χαρακτηρισθεί, αλλά η πορεία του ίδιου του λαού.
Γιατί το κόμμα μας με σύνεση αλλά και με παλληκαριά υλοποιεί τις προσδοκίες του λαού μας, γιατί το κόμμα μας στέκει στον τίμιο αγώνα της εθνικής πάλης και της ανένδοτης κι ασυμβίβαστης κοινωνικής αλλαγής.
Δεν υπάρχει για μας γυρισμός. Αναλάβαμε τις ευθύνες της πρωτοπορίας για την προάσπιση των λαϊκών απαιτήσεων και πιστοί στην λαϊκή εντολή θα συνεχίσουμε την μάχη. Θα προχωρούμε και θα πέφτουμε. Θα πέφτουμε και θα προχωρούμε μα θα νικήσουμε, γιατί δεν υπάρχει ούτε ήττα ούτε γυρισμός για όσους έταξαν σκοπό τους να φυλάνε τις εθνικές και λαϊκές θερμοπύλες.
Εμείς εδώ, αυτή την ιερή ώρα που δίνει οργανωμένη υπόσταση σ’ αυτό το γνήσιο λαϊκό επαναστατικό κίνημα, υπογράφουμε ανεξίτηλο συμβόλαιο με τον Κυπριακό λαό πως θα αφιερώσουμε τη ζωή μας στον τίμιο αγώνα για δίκιο, για λευτεριά, για δημοκρατία, για πλήρη λαϊκή κυριαρχία.
Αγαπητοί μου φίλοι,
Είναι αδύνατο να εξετάσουμε την Κυπριακή πραγματικότητα, χωρίς ανάλυση των διεθνών πολιτικοκοινωνικών δεδομένων και εξελίξεων. Η μεταπολεμική περίοδος με τις κοινωνικές ανακατατάξεις χαρακτηρίζεται:
(α) Από την εμφάνιση ενός νέου συναγωνιστικού παράγοντα τόσον στην εξέλιξη των μέσων παραγωγής, όσον και στην διεθνή ανταλλαγή είτε πρώτων υλών είτε αγαθών κατανάλωσης.
(β) Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα καθιστούν στις πιο πολλές περιπτώσεις αδύνατη τη συνέχιση των παλιών αποικιακών σχέσεων.
(γ) Η διαιρετική διαμόρφωση της Ευρώπης καθιστά επικίνδυνο οποιοδήποτε πολιτικο-στρατιωτικό πειραματισμό σ’ αυτή την περιοχή κι η σύγκρουση μοιραία τοποθετείται στον Αφρικανοασιατικό και τον Λατινοαμερικανικό χώρο.
Η Ευρώπη υφίσταται βαθιά την επίδραση αυτής της αλλαγής, αλλά οι απόπειρες ξεπεράσματος γίνονται προς κατευθύνσεις ασυμβίβαστες με την τωρινή πραγματικότητα, γιατί επιδιώκουν την διατήρηση των παλιών παραγωγικών σχέσεων. Χρειάζεται βαθιά αναπροσαρμογή των συστημάτων στην Δυτική Ευρώπη για να μη συγκρούονται με την τεχνολογική εξέλιξη και να μην αποβούν ημιαποικίες του μεγάλου Αμερικανικού κεφαλαίου, που συγκεντρώνει την δυνατότητα τεχνολογικής έρευνας και εξέλιξης.
Κάτι το καινούργιο δημιουργείται στην Δυτική Ευρώπη. Νέες δυνάμεις ξεπηδούν κι αναζητούν από την μια εθνική αυτοδυναμία κι από την άλλη τρόπο δεσμού που να επιτρέπει επιτυχία στον συναγωνισμό για ενσωμάτωση της τεχνολογικής προόδου.
Από την άλλη η επαναστατική εξέλιξη των μέσων παραγωγής καθιστά ακόμα πιο έντονες τις αντιθέσεις στον καλούμενο παλιό κόσμο κι αγεφύρωτη την αναγκαιότητα αυτής της εξέλιξης από την μια και των κοινωνικών παραγωγικών σχέσεων από την άλλη. Στις παλιές αποικίες αλλά και σε χώρες που δεν είχαν προέλθει από αποικιακή διάλυση γίνεται απόπειρα διατήρησης της κηδεμονίας υπό νέα μορφή. Επεκράτησε να καθορίζουμε αυτές τις νέες σχέσεις σαν νεοαποικισμό υπό την έννοια ότι σημαίνουν υπόταξη κι εκμετάλλευση της οικονομίας σε συνεργασία με μια ντόπια οικονομική ολιγαρχία, η οποία διαδραματίζει τον ρόλο μιας ξενοκίνητης πολιτικής ολιγαρχίας. Πιστεύουμε πως το να περιορίσει κανείς τα μεταπολεμικά φαινόμενα σ’ αυτό τον όρο θαταν σφάλμα. Γιατί πέραν απ΄ αυτής της μορφής τις σχέσεις, η διατήρηση ξένων πολεμικών βάσεων, η διαμόρφωση πολιτικών σχημάτων που να επιβάλλουν την παρουσία ή την κηδεμονία των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμενων, η δημιουργία κρατών (είτε με διαίρεση είτε με μεταφύτευση) που να διαδραματίζουν τον ρόλο πληρεξουσίου των μεγάλων ιμπεριαλιστικών συμφερόντων αποτελούν φαινόμενα που χαρακτηρίζουν ολόκληρες περιοχές και που πιστεύουμε πως σωστότερα αποδίδονται με τον όρο μεταποικισμός. Η Κύπρος αποτελεί κλασσικό παράδειγμα από αυτής της απόψεως με κύριο στόχο την στρατιωτικοπολιτική της σημασία και πολύ λιγότερο την οικονομική.
Από την άλλη η εισαγωγή της ατομικής ενέργειας στην παραγωγή και η δημιουργία της ηλεκτρονικής παραγωγής και της παραγωγής και της παραγωγής κλειστών κυκλωμάτων, επέφερε μια επανάσταση στις παραγωγικές σχέσεις. Το ψηλό κόστος έρευνας εξαναγκάζει σε συγκέντρωση κι η δημιουργία κλειστών οικονομικών κύκλων όπως η Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά, αποτελούσε μια απόπειρα ξεπεράσματος με στόχο τον έλεγχο τόσο των τιμών πρώτων υλών (σε βάρος των υποαναπτυγμένων χωρών παραγωγών πρώτων υλών) όσο και των ειδών κατανάλωσης. Η Ευρώπη δεν ξεπέρασε την κρίση γιατί ήταν φανερό πως χωρίς αναπροσαρμογή των κοινωνικών συστημάτων και των παραγωγικών σχέσεων η κρίση είναι αξεπέραστη και το Αμερικανικό κεφάλαιο τείνει να μετατρέψει σε ημιαποικία ολόκληρη την Δυτική Ευρώπη με αντίκτυπο στον υπό-ανάπτυξη Αφρικανοασιατικό χώρο. Αυτά τα προβλήματα είναι απαραίτητο να μελετηθούν γιατί από τα συμπεράσματα μας θα εξαρτηθεί η οικονομική μας κοσμοθεωρία κι ο προσανατολισμός της Κυπριακής Οικονομίας.
Η άμυνα των υπό-ανάπτυξη χωρών στηρίζεται πάνω στην συλλογική συνδικαλιστική αντιμετώπιση του θέματος. Όλα αυτά με την σειρά τους δημιουργούν τεράστιες αντιθέσεις στον καλούμενο μητροπολιτικό χώρο.
Η άποψη περί μονοδιάστατης οικονομίας που προκύπτει από την χρηματιστηριακή διάθεση μετοχών σε στρώματα που παραδοσιακά δεν ανήκουν ούτε στους εργοδότες ούτε στους ελέγχοντας τα μέσα παραγωγής τα οποία εξακολουθούν να παραμένουν στα μονοπωλιακά χέρια κι η χρηματιστηριακή συμμετοχή αποτελεί απομύζηση του αποταμιευμένου κεφαλαίου στα χέρια των λαϊκών στρωμάτων και χρησιμοποίηση του κατά το δοκούν από τα τράστ και τα μονοπώλια.
Είναι αυτά τα τράστ και μονοπώλια που καθορίζουν σε πολλές περιπτώσεις την εξωτερική πολιτική μερικών μεγάλων χωρών με στόχο την αποικιοποίηση από το μεγάλο κεφάλαιο, ιδιαίτερα στην Λατινική Αμερική.
Είναι φυσικό οι λαού ν’ αγωνίζονται ενάντια σε μια τέτοια κατάσταση. Κι η απομόνωση κάθε αγώνα συμφέρει μονάχα στους μεγάλους ιμπεριαλιστικούς εκμεταλλευτικούς κύκλους.
Συμφέρον των λαών είναι η σύνδεση τους, η αλληλεγγύη, η δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου γι’ αντιμετώπιση των κοινών κινδύνων.
Ένα ειδικό σεμινάριο του κόμματος πρέπει να καταπιαστεί ειδικά με το πρόβλημα του μεταποικισμού.
Η τοποθέτηση των αδεσμεύτων έχει ακριβώς αυτό τον χαρακτήρα. Κι η πρώτη διακήρυξη στο Βελιγράδι καθορίζει σαν γενεσιουργά αίτια των συγκρούσεων την ανισότητα ανάπτυξης, την εκμετάλλευση και την επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών.
Η ομάδα των αδεσμεύτων βασίζεται στην ισοτιμία, στην πλήρη εθνική ανεξαρτησία, στο δικαίωμα επιλογής κοινωνικού συστήματος, αλλά και στην αναγκαιότητα συλλογικής αντιμετώπισης προβλημάτων κοινού ενδιαφέροντος.
Εκεί όπου η μεταποικιακή διείσδυση παρεμποδίζεται από την λαϊκή αντίσταση, αντιμετωπίζουμε ανοικτές επεμβάσεις η πολέμους διά πληρεξουσίου, όπως συμβαίνει στην Μέση Ανατολή.
Θα ήταν δύσκολο σε μια συνεδριακή ομιλία να καταπιαστούμε με όλα τα διεθνή προβλήματα. Ειδικές κομματικές μπροσούρες θα καλύψουν λεπτομερώς κάθε πρόβλημα και τα μέλη καλούνται να πάρουν μέρος δημιουργικά στον τελικό καθορισμό του περιεχομένου τους. Πιστεύουμε στο δικαίωμα κάθε λαού να καθορίζει το μέλλον, την τύχη, το σύστημα του. Γι’ αυτό χαιρετίζουμε τον ηρωικό λαό του Βιετνάμ που με τόση αυτοθυσία πολεμά ενάντια σε μια ξένη ανοικτή επέμβαση. Οι λαοί - ανάμεσα τους και ο δικός μας ο λαός – έχουν αποδείξει ότι δεν ισχύουν οι απλοί μαθηματικοί συσχετισμοί στον καταλογισμό της ισχύος και της πάλης.
Έχουν καταδείξει πως όταν ένας λαός αγωνίζεται χωρίς υπολογισμό θυσίας και χωρίς υπαναχώρηση μπορεί να εξευτελίσει αυτοκρατορίες και υπερδυνάμεις. Εμείς καταδικάζουμε κάθε επέμβαση και θεωρούμε δικαίωμα και καθήκον κάθε λαού να πολεμά για την ανεξαρτησία και την αυτοκυριαρχία του.
Η επέκταση της ανοικτής αμερικανικής επέμβασης στην καμποτία δημιουργεί τεραστίους κινδύνους. Που στέκει η ανεξαρτησία των λαών; Καταδικάζουμε ανεπιφύλακτα κάθε επέμβαση.
Παρακολουθούμε με θαυμασμό τον αγώνα των αποικιακών λαών της Αφρικής στην Αγγόλα, στην Μοζαμβίκη, στην Γουινέα και θεωρούμε τιμή μας να στεκόμαστε αγωνιστικά αλληλέγγυοι, με τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Ο λαός μας που έχει γευθεί τα βασανιστήρια στη διάρκεια της εθνικοαπελευθερωτικής πάλης της ΕΟΚΑ αισθάνεται βαθιά την αγανάκτηση των λαών, όταν βλέπει τους αγωνιστές τους να πετιούνται από ελικόπτερα, όταν βλέπει ολόκληρα χωριά να κατεδαφίζονται, όταν υφίστανται καθημερινά τον εξευτελισμό της σκλαβιάς και της υποδούλωσης.
Ο Δημοκρατικός λαός μας (όπως και η Κυπριακή Κυβέρνηση) έχουν καταδικάσει τα φυλετικά καθεστώτα της Ροδεσίας και της Νοτίου και Νοτιοδυτικής Αφρικής.
Είναι φυσικό τα γεγονότα στην Μέση Ανατολή να επηρεάζουν έμμεσα και το δικό μας το μέλλον. Η άνοδος του προοδευτικού εθνικού Αραβικού κινήματος έβαζε σε κίνδυνο τα μεγάλα μονοπωλιακά συμφέροντα.
Οι πλούσιοι πλουτοπαραγωγικοί πόροι της περιοχής και οι συγκοινωνιακοί κόμβοι περνούσαν κάτω από τον έλεγχο του λαού.
Η αντίδραση ήταν βίαιη. Πρώτα με άμεση ένοπλη επέμβαση και αργότερα με χρησιμοποίηση του Ισραήλ ο οποίος εξυπηρετώντας τα μεγάλα αυτά συμφέροντα, εδραίωνε ταυτόχρονα τις επεκτατικές του τάσεις και αποτελούσε την τοπική μερίδα συνεταίρων των ξένων μεγάλων συμφερόντων.
Το Ισραήλ δημιουργήθηκε με απόφαση του ΟΗΕ που ταυτόχρονα έβαζε σαν όρο των επαναπατρισμό των Αράβων προσφύγων που αποτελούσαν και την πλειοψηφία των κατοίκων της τότε περιοχής του Ισραήλ .
Η απόφαση καταπατήθηκε και ένα εκατομμύριο άνθρωποι καταδικάσθηκαν να διαμένουν κάτω από φρικτές συνθήκες σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Έκτοτε το Ισραήλ με συνεχείς επιθετικές ενέργειες διπλασίασε την έκταση του μέχρι το 1967, με αποκορύφωμα την τελευταία επιθετική ενέργεια του 1967.
Δεν θα ασχοληθούμε με τις ωμότητες, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την περιφρόνηση προς τις αποφάσεις του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας. Θα σταματήσουμε στο γεγονός πως η άρνηση του Ισραήλ να συμμορφωθεί με την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για άμεση εκκένωση των κατεχομένων εδαφών δημιουργεί μια συνεχή κατάσταση κινδύνου για ολάκερη την περιοχή. Ο Κυπριακός λαός, που δεν ξεχνά την πολύτιμη βοήθεια που πρόσφεραν οι προοδευτικοί Αραβικοί λαοί και ιδιαίτερα η Η.Α.Δ και ο Πρόεδρος Νάσσερ, εκφράζει την θερμή συμπαράσταση του προς τους φίλους Άραβες.
Άλλωστε οι ίδιες δυνάμεις που απειλούν το προοδευτικό Αραβικό κίνημα αποτελούν τους συνωμοτικούς κύκλους που εξυφαίνουν σχέδια για υποδούλωση του κυπριακού λαού και καταβαράθρωση της υπόθεσης του.
Δεν χρειάζεται επαλήθευση ότι ο δημοκρατικός Ελληνικός λαός αποτελεί τον κύριο παράγοντα στον αγώνα του Ελληνικού Κυπριακού λαού. Ότι υπάρχει συμμαχία αίματος που τη συνθέτει η ταυτότης σ΄ όλους τους τομείς, στην παράδοση, στην προέλευση, στους σκοπούς στις προοπτικές. Ο Ελληνικός Κυπριακός λαός αναπόσπαστο τμήμα του Ελληνισμού, επηρεάζεται άμεσα από τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Η κατάργηση της δημοκρατίας στην Ελλάδα αποτέλεσε ανεπανόρθωτο πλήγμα στις εθνικές προοπτικές στην ομαλή πορεία του Ελληνικού λαού για αποδέσμευση από τις ξένες κηδεμονικές επιρροές, για δημιουργία προϋποθέσεων για ουσιαστική εθνική πολιτική, βασισμένη στην Ελληνική πραγματικότητα και στην εξυπηρέτηση των γνήσιων Ελληνικών συμφερόντων. Η σημερινή κατάσταση ανέκοψε αυτή την πορεία. Η Ελλάδα απομονώθηκε, αναγκαστικά στηρίζεται στην ξένη υποστήριξη με την επακόλουθη ποδηγεσία. Το Ελληνικό γόητρο πλήττεται ανεπανόρθωτα, η οικονομική αυτοδυναμία μετατρέπεται σε χίμαιρα, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ματαιώνεται, ο λαός στερείται βασικών δικαιωμάτων, ο στρατός έχει αποψιλωθεί εν ονόματι μιας στρατιωτικής κυβέρνησης, από τεράστιο αριθμό άξιων, τίμιων πατριωτών αξιωματικών κι ο Ελληνικός λαός δεν έχει καμιά φωνή στην διαχείριση των υποθέσεων του. Αυτό είναι φυσικό να έχει τον αντίκτυπο του στην Κυπριακή πραγματικότητα, και στην άμυνα του λαού μας ενάντια σε ξένες πιέσεις και επεμβάσεις. Η έλλειψη αυτοδυναμίας στην Ελλάδα στερεί τον Κυπριακό λαό από βασικές προϋποθέσεις.
Η αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, μιας γνήσιας δημοκρατίας χωρίς ξένες κηδεμονίες και υπερπαράγοντες, δίνει λύση τόσο στα προβλήματα του Ελληνικού λαού, όσο και στο δικό μας εθνικοπολιτικό θέμα. Μια Ελλάδα περήφανη, έξω από δουλική σύνδεση με συνασπισμούς και κηδεμονευτικές υπερδυνάμεις, στον κόσμο των αδεσμεύτων με την οικονομία της προσανατολισμένη στον Αφρικανο-Μεσανατολικό χώρο, θα μπορεί να διαδραματίσει ένα τεράστιο ρόλο στην περιοχή και να προωθήσει λύση σύμφωνη με τις επιθυμίες του Κυπριακού λαού. Η ΕΔΕΚ υποστηρίζει τον αγώνα του Ελληνικού λαού για αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Αντιλαμβανόμαστε πλήρως την σκοπιμότητα που οδηγεί την Κυπριακή Κυβέρνηση σε προσυνεννόηση και συνεργασία όπου υπάρχει συμφωνία με την οιανδήποτε ελληνική κυβέρνηση πάνω στο Κυπριακό θέμα. Το αντίθετο θάταν δυνατό να έχει δυσμενείς επιπτώσεις πάνω στις Κυπριακές εξελίξεις. Πιστεύουμε όμως πως ανεξάρτητα απ’ αυτή την αναγκαιότητα, η απαίτηση όχι μονάχα του λαού αλλά και της κυβέρνησης για αποκατάσταση της δημοκρατίας είναι επιβεβλημένη, γιατί για μας δεν υπάρχει σύγχυση για τον διαχωρισμό ανάμεσα στις τυχόν Ελληνικές κυβερνήσεις, και την Ελλάδα, τον Ελληνικό λαό, τον Ελληνισμό του οποίου αναπόσπαστον τμήμα είναι και η Κύπρος.
Η ΕΔΕΚ πιστεύει στη Δημοκρατία και προσβλέπει προς μια δημοκρατική Ελλάδα. Πιστεύουμε δε ότι μια Ελλάδα χωρίς δεσμεύσεις κι ολότελα ελεύθερη, είναι κατορθωτό να βοηθήσει την εκπλήρωση των εθνικών πόθων του λαού μας.
Δεν θα αναλύσουμε την προϊστορία του Κυπριακού δράματος. Θα περιοριστούμε στην τωρινή φάση. Είναι σωστό και επιβεβλημένο το κόμμα σε ειδικό σεμινάριο ν’ ασχοληθεί με το πρόβλημα απ’ αρχής. Ο Κυπριακός λαός στερήθηκε του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης. Οι συνθήκες, το γιατί οδηγηθήκαμε σ’ αυτό το αποτέλεσμα και πάλι πρέπει να αναλυθούν ιδιαίτερα.
Σήμερα αντιμετωπίζουμε μια δεδομένη κατάσταση. Τους Τουρκικούς θυλάκους τις πράσινες γραμμές φρουρούμενες και εξασφαλισμένες, την ξένη διείσδυση, την απώλεια της αμυντικής αυτοδυναμίας μας και την έλλειψη προϋποθέσεων μαχητικής λαϊκής κινητοποίησης.
Η όξυνση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, η διάλυση των ξένων βάσεων στην Λιβύη, η διατάραξη του συσχετισμού δυνάμεων στην Μεσόγειο, φέρνει την Κύπρο στο επίκεντρο του «ενδιαφέροντος». Από την άλλη η εκκρεμότης, εκτός από το «ανεπιθύμητο» της ύπαρξης της μιας αδέσμευτης μικρής χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο, απειλεί, σε περίπτωση υποτροπής ταραχών, να διασαλεύσει την ομαλότητα στις ενδοΝατοϊκές σχέσεις στην περιοχή.
Από αυτό πηγάζει η αναγκαιότητα για τους μεγάλους παράγοντες για την επιβολή λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα. Δεν συζητιέται η Ένωση από αυτούς τους κύκλους κάτω από τις δοσμένες συνθήκες και με την Τουρκία να διαδραματίζει βασικό ρυθμιστικό παράγοντα στην διαμόρφωση λύσης.
Ούτε όμως και η λύση της ανεξάρτητης, ενιαίας αποστρατικοποιημένης Κύπρου ικανοποιεί τα συμφέροντα που επεμβαίνουν στην λύση του Κυπριακού.
Διχοτομικές λύσεις ικανοποιούν μερικές από τις μεγάλες δυνάμεις αλλά προσκρούουν στην ένταση άλλων ενδιαφερομένων μερών και φυσικά στην αντίσταση του Κυπριακού λαού. Έτσι άρχισε να εξυφαίνεται η καινούργια φάση της συνωμοσίας, με στόχο την έμμεση κατάργηση της Κυπριακής ανεξαρτησίας και την άμεση υπαγωγή της στο άρμα του ΝΑΤΟ. Φαίνεται πως το τροποποιημένο Λέμνιτζερ με το μανδύα της διπλής ένωσης μπαίνει προσωρινά στο περιθώριο, γιατί και η Τουρκία ακόμα δεν θα έβλεπε μ’ ευχαρίστηση την Ελλαδική επίσημη παρουσία βαθιά στον Ανατολικομεσογειακό χώρο. Το σχέδιο προσαρμόσθηκε στην νέα αναγκαιότητα. Ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Παραχώρηση μιας μεγάλης στρατιωτικής βάσης με όρο την μόνιμη στάθμευση Τουρκικών στρατευμάτων. Λόγω της μικρής απόστασης η Τουρκία θα ήταν φυσικό να διαδραματίζει τον κύριο ρόλο σ’ αυτή την βάση. Ένας δεύτερος όρος θα έδινε στην Τουρκία το δικαίωμα να παραμείνει κι αν ακόμα η βάση διαλυόταν, με αποτέλεσμα τον μόνιμο κίνδυνο Τουρκοποίησης σε τέτοια περίπτωση.
Η διάγνωση των ξένων κύκλων που συνέλαβαν την συνωμοσία, ήταν ότι ο Πρόεδρος Μακάριος δεν θα δεχόταν ποτέ να συνεργασθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Οι ξένοι θα έπρεπε να δράσουν ώστε ένα διάδοχο σχήμα να αποδέχεται να διαδραματίσει αυτό τον ρόλο. Φαίνεται πως οι ξένοι είχαν εξασφαλίσει αυτό τον παράγοντα. Τα άλλα ήσαν απλά.
Η συνωμοσία για την δολοφονία του Αρχιεπισκόπου αναλήφθηκε από κλιμάκιο εγκληματιών με στόχο την επιβολή της πιο πάνω λύσης από το διάδοχο σχήμα.
Τα γεγονότα είναι ήδη γνωστά. Ο λαός έχει βγάλει τα συμπεράσματα του τόσο για τους ξένους κύκλους όσο και για τους ντόπιους κύκλους πέραν από τους αυτουργούς. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος έχει ήδη έμμεσα υποδείξει την κατεύθυνση.
Εφ’ όσον οι ξένοι μπορούν να στηρίζονται πάνω σε διάδοχα σχήματα προσαρμοσμένα στις δικές τους κατευθύνσεις η συνωμοσία θα συνεχίζεται και τόσο ο τόπος όσο και η ζωή του Προέδρου θα κινδυνεύουν.
Χρειάζεται μια θαρραλέα αντιμετώπιση της κατάστασης. Χρειάζεται αξιοποίηση όλων των παραγόντων που αποκλείουν μια ξένη επέμβαση. Και προς αυτήν την κατεύθυνση έχουμε ήδη επίσημες δηλώσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.
Αν έτσι εξουδετερώσουμε αυτούς τους κινδύνους θα μπορούμε απερίσπαστα να στραφούμε προς το εσωτερικό μέτωπο, να αποκτήσουμε αυτοδυναμία ασφάλειας, να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις που θα καθιστούν αδύνατη την πρόβλεψη των ξένων συνωμοτικών κύκλων για υπόδουλο ή πειθήνιο διάδοχο σχήμα. Χρειαζόμαστε ουσιαστική δημοκρατία, κοινοβουλευτική ανέλιξη και μαχητική αυτοδυναμία.
Το ενιαίο εσωτερικό μέτωπο πρέπει να είναι ευρύ. Να περιλαμβάνει όλα τα πατριωτικά στοιχεία, ανεξάρτητα από ιδεολογική τοποθέτηση.
Η ΕΔΕΚ πρωτοστάτησε προς αυτή την κατεύθυνση. Δυστυχώς ορισμένες εσωτερικές δυνάμεις κατάφεραν πλήγματα ενάντια στο εσωτερικό μέτωπο και δημιούργησαν προϋποθέσεις εύκολων ταχυδακτυλουργικών επεμβάσεων από ξένους κύκλους. Αλλά και πέραν τούτου υπάρχει μια γραμμή διαχωρισμού. Ορισμένες δυνάμεις τέθηκαν στην υπηρεσία ξένων υπηρεσιών, στράφηκαν ενάντια στον λαό και εκκόλαψαν την συνωμοσία και την απόπειρα κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που στην ουσία ήταν μια απόπειρα ενάντια στον λαό και την υπόθεση του. Δεν μπορούμε εν ονόματι της ενότητος να δώσουμε συγχωροχάρτι στους συνωμότες, ούτε να δεχθούμε Δούρειο Ίππο εις βάρος αυτής της ίδιας της ενότητας. Η ενότητα προϋποθέτει μίνιμουμ κοινότητας σκοπών και ελατηρίων. Αντιταχθήκαμε στο ύποπτο σύνθημα της διαίρεσης του λαού σε εθνικόφρονες και μη και στους αυτόκλητους διανομείς πιστοποιητικών εθνικών φρονημάτων, μερικοί από τους οποίους βρέθηκαν ολότελα αναμεμιγμένοι στην συνωμοσία. Εμείς κηρύττουμε την ενότητα του λαού. Αλλά όχι ενότητα αφέσεως αμαρτιών στους ξενοκίνητους συνωμότες. Οι ευθύνες του Εθνάρχου Μακαρίου προς αυτή την κατεύθυνση είναι μεγάλες. Γιατί μέσα στις δοσμένες συνθήκες ο ρόλος του είναι αποφασιστικός για την διαμόρφωση της πορείας. Υπαναχώρηση προς τους εξωτερικούς εχθρούς με την ελπίδα μείωσης της συνωμοσίας, ενσωμάτωση ή κάλυψη των ντόπιων συνωμοτών για εξευμενισμένο των υπερσυνωμοτών είναι αδιανόητη και θα οδηγήσει προς την αντίθετη κατεύθυνση, σε ένταση της συνωμοσίας. Στροφή προς τον λαό, πάταξη των συνωμοτών, συμμαχία με τους αντισυνωμοτικούς παράγοντας εξωτερικά και εσωτερικά αποτελούν κλειδιά για έξοδο από το αδιέξοδο.
Είναι ίσια ίσια η τακτική της πολύπλευρης προσέγγισης χωρίς βασικό ξεκαθαρισμένο στόχο, που οδήγησε το Κυπριακό στη σημερινή τραγική εκκρεμότητα. Υπάρχουν οι προϋποθέσεις. Ο λαός έδωσε πανηγυρική υποστήριξη στον Πρόεδρο Μακάριο. Ο λαός μετά την απόπειρα με τις εκδηλώσεις του έδειξε την απόφαση του να υπεραμυνθεί της υπόθεσης του και της υπόθεσης του και της ηγεσίας του. Αρκεί να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις. Να δημιουργηθεί ο ορθός πολικοστρατιωτικός περίγυρος. Να χρησιμοποιηθούν μαχητικά οι συνεπείς πατριωτικές δυνάμεις. Υπάρχουν οι εθνικές δυνάμεις. Υπάρχουν οι εθνικές λαϊκές δυνάμεις που είναι έτοιμες για κάθε θυσία για τον τόπο και για τον λαό. Να αξιοποιηθούν.
Η ΕΔΕΚ επανειλημμένα τόνισε αυτή την αναγκαιότητα. Και προχώρησε σε συγκεκριμένες εισηγήσεις για ξεκαθάρισμα και για δημιουργία εφεδρικού νόμιμου σώματος με στόχο την τελική πλήρη αυτοδυναμία.
Οι θεωρίες των αδιαλλάκτων και των διαλλακτικών επανέρχονται. Ο Ντενκτάς δηλώνει ότι ο Μακάριος είναι αδιάλλακτος. Εμείς δηλώσαμε επανειλημμένα πως αν αδιαλλαξία είναι ν’ αγωνίζεται κανείς για εδαφική ακεραιότητα, για αποκλεισμό της διχοτόμησης για αποκλεισμό της αποικιοποίησης θα παραμείνουμε ανένδοτα αδιάλλακτοι και ότι και με γυμνό άοπλο χέρι θα βρεθούμε στο μετερίζι της τιμής για να αγωνιστούμε γι’ αυτό που πιστεύουμε, για να παραμείνουμε πιστοί στην λαϊκή εντολή. Η ΕΔΕΚ χωρίς υπολογισμό θυσιών αλλά και με σύνεση και ευθύνη τοποθετείται πάνω στα θέματα και τα προβλήματα του τόπου.
Ρεαλισμός που να ισοδυναμεί με συνεχή υπαναχώρηση και ραγιαδισμό είναι απαράδεκτος και οδηγεί στον εξανδραποδισμό του λαού. Αλλά και έξαλλος βερμπαλισμός και συνθηματολόγηση για δημαγωγία και φτηνό πατριωτισμό είναι το ίδιο επικίνδυνος για τον λαό μας και για το θέμα μας.
Νάναι τυχαίο το κράμα των συνωμοτών από κύκλους «μετριοπαθών ρεαλιστών» και «αδιάλλακτων ενωτικών» που βρέθηκαν σε κοινό μέτωπο ενάντια στον Πρόεδρο και ενάντια στον Κυπριακό λαό;
Συναγωνιστές,
Η θέση του κόμματος μας είναι καθαρή για το πολιτικό θέμα. Εμείς πιστεύουμε πως καμιά λύση του Κυπριακού δεν μπορεί νάναι μόνιμη αν δεν πηγάζει από το αναφαίρετο δικαίωμα μας για αυτοδιάθεση. Δεχόμαστε πως μέσα στις δοσμένες συνθήκες δεν έχουμε δυστυχώς την δυνατότητα εφαρμογής αυτού του δικαιώματος. Γι’ αυτό αποδεχόμαστε σαν προσωρινή λύση την εφικτή όπως καθορίσθηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για μια ενιαία, ανεξάρτητη, αποστρατικοποιημένη Κύπρο χωρίς ξένες βάσεις, χωρίς ξένες επεμβάσεις.
Η έννοια του εφικτού δεν αποτελεί μια συνεχώς μεταβλητή έννοια ούτε μπορεί να αποκλείει οριστικά απαραβίαστα δικαιώματα.
Πιστεύουμε σε ειρηνική λύση του Κυπριακού. Πιστεύουμε στην κατοχύρωση των καλώς νοούμενων συμφερόντων της Τουρκοκυπριακής μειονότητας.
Ποτέ όμως δεν θα δεχθούμε αυτά τα δικαιώματα να παραβιάζουν βασικές διεθνείς αρχές και το δικαίωμα της ισοτιμίας όλων των πολιτών. Θάταν αδιανόητο να δημιουργήσουμε στην Κύπρο καθεστώς φυλετικής διάκρισης με μειονότητα υπερτροφικών δικαιωμάτων όπως τα ρατσιστικά καθεστώτα της Αφρικής. Αυτό είναι απαράδεκτο από Ελληνικής πλευράς και η επιμονή πάνω σ’ αυτή την βάση από μια εξτρεμιστική ηγεσία αποτελεί κακή υπηρεσία προς την Τουρκοκυπριακή μειονότητα. Πιστεύουμε πως τα οικονομικά, τα κοινωνικά κι όλα τα προβλήματα που απασχολούν τον κυπριακό λαό, θα πρέπει να λύνονται προς όφελος όλων, ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία ή χρώμα. Έχουμε την πεποίθηση πως αν οι Τουρκοκυπριακές μάζες ήσαν ελεύθερες να συνομιλήσουν μαζί μας, η εξεύρεση λύσης θάταν δυνατή και ότι το εμπόδιο είναι η επέμβαση εξωκυπριακών συμφερόντων.
Η Τουρκοκυπριακή μειονότητα στενάζει κάτω από το πέλμα μιας απαράδεκτης ηγεσίας που την καταδικάζει σε μια κατάσταση απομόνωσης, ανακοπής της εξέλιξης και οικονομικής εκμετάλλευσης. Υπάρχουν υγιείς δημοκρατικές δυνάμεις μέσα στην Τουρκοκυπριακή μειονότητα και θα πρέπει να βρούμε τον τρόπο συνεργασίας μ’ αυτές τις δυνάμεις μέσα στην Τουρκοκυπριακή μειονότητα και θα πρέπει να βρούμε τον τρόπο συνεργασίας μ’ αυτές τις δυνάμεις.
Λόγω της λανθασμένης τακτικής της τουρκικής ηγεσίας υπάρχει μια καθυστέρηση στην ανάπτυξη της Τουρκοκυπριακής μειονότητας. Είναι καθήκον μας μαζί με την εξεύρεση λύσης να προωθήσουμε σχέδια για ταχεία ανάπτυξη των Τουρκοκυπριακών μαζών γιατί πιστεύουμε πως το αντίθετο και απαράδεκτο είναι και θα αποτελεί μια συνεχή πηγή ανωμαλίας.
Θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τις δημοκρατικές Τουρκοκυπριακές μάζες ενάντια στα μεγάλα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα που αποτελούν την κακοδαιμονία του Κυπριακού λαού.
Μια συνεχής πηγή ανωμαλίας και κινδύνων είναι οι Βρετανικές πολεμικές βάσεις. Δεν χρειάζεται ανάλυση ότι αποτελούν κολόβωση της ανεξαρτησίας μας. Υπάρχει το επιχείρημα ότι οι βάσεις προσφέρουν σημαντικά στην εθνική μας οικονομία. Εκτός από το γεγονός ότι παρασιτικοί πόροι ανεξάρτητοι από την θέληση και τον προγραμματισμό μας αποτελούν επισφαλή σχεδίαση της οικονομίας μας, πιστεύουμε πως υπάρχει μια παρεξήγηση όσον αφορά την ουσιαστική οικονομική προσφορά των βάσεων. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου του Εμπορικού Επιμελητηρίου Λεμεσού χύνουν αρκετό φως στο όλο θέμα και δίνουν μια ρεαλιστική εικόνα για τις δυσμενείς επιπτώσεις από τις βάσεις πάνω στην γενική μας οικονομία.
Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι μετά την παρέλευση της πρώτης πενταετίας η Βρετανική κυβέρνηση δεν πλήρωσε καμιά αποζημίωση στο Κυπριακό δημόσιο για τις διευκολύνσεις που παρέχονται και τις φθορές που προκαλούν τα Βρετανικά στρατεύματα.
Κατάλοιπο αποικιακών δεσμεύσεων αυτοί οι κατασκοπευτικοί σταθμοί που στεγάζονται στην Κύπρο, προσφέρουν μόνο κακές υπηρεσίες, δυσχέρειες σε φιλικές χώρες και στην Κύπρο και διευκολύνουν διείσδυση στον εσωτερικό μας μηχανισμό. Πιστεύουμε ότι επιβάλλεται η άμεση κατάργηση αυτών των σταθμών που επίσης κολοβώνουν την ανεξαρτησία μας.
Η ΕΔΕΚ ευθύς εξ’ αρχής ενέκρινε την μέθοδο των ενδοκυπριακών συνομιλιών. Παρ΄ όλον ότι οι προοπτικές ήσαν δύσκολες, ήταν σωστό πως ορθή τοποθέτηση είναι η προσπάθεια εξεύρεσης λύσης μέσα στα καθαρώς ενδοκυπριακά πλαίσια. Το ότι οι συνομιλίες χαρακτηρίστηκαν βολιδοσκοπήσεις δεν έβαζε συγκεκριμένα περιθώρια για την αναζήτηση λύσης.
Ήταν και ένα σφάλμα ο περιορισμός των συνομιλιών ανάμεσα σε δύο άτομα ακόμη και χωρίς πρακτικογράφο. Για πολύ πιο ασήμαντες περιπτώσεις δημιουργούνται συνεργεία, κρατούνται επίσημα πρακτικά και ποτέ δεν αφήνεται στην κρίση δυο οιωνδήποτε ατόμων η τύχη ενός λαού. Τώρα τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα. Ο από Ελληνικής πλευρά διαπραγματευτής δεν είναι κομματικώς ανεξάρτητος, δεν απολαμβάνει της υποστήριξης της πλειοψηφίας του Κυπριακού λαού, αλλά είναι ακραία τοποθετημένος αρχηγός κόμματος και σε πολλές περιπτώσεις, αντίθετος με την κυβερνητική πολιτική, ιδιαίτερα στους διεθνείς προσανατολισμούς, στην εξωτερική πολιτική και σ’ άλλους τομείς. Με την εξαγγελία των εκλογών, η αναγκαιότης άμεσης αντικατάστασης του καθίσταται απαραίτητη. Δεν συμβιβάζεται ο ρόλος του κομματικού ηγέτη, ιδιαίτερα σε προεκλογική περίοδο, με τον ρόλο του διαπραγματευτού – του μόνου διαπραγματευτού. Πιστεύουμε πως οι συνομιλίες πρέπει να συνεχισθούν. Από επιτελεία που να αντιπροσωπεύουν και να απηχούν την γνώμη του λαού και με καθορισμένους στόχους που δεν μπορεί ποτέ να σημαίνουν υπαναχώρηση αλλά που θα καθορίζουν τι είναι επί τέλους το εφικτό και το τελευταίο όριο αρχών συμβιβασμού.
Η ΕΔΕΚ υποστηρίζει την αδέσμευτη πολιτική θετικής ουδετερότητας και πιστεύει πως η Κύπρος θα πρέπει ολοένα και πιο ζωντανά να διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ομάδα των αδεσμεύτων. Υπήρξαν εισηγήσεις από ορισμένους πολιτικούς ηγέτες για εγκατάλειψη αυτής της πολιτικής και πρόσδεση της Κύπρου στο άρμα μιας πλευράς.
Δεν χρειάζεται ανάλυση ότι αυτό ισοδυναμεί με πολυαποικιοποίηση της Κύπρου δεδομένου ότι τα Τουρκικά συμφέροντα βαρύνουν πολύ περισσότερο εις την πλάστιγγα της Νατοϊκής συμμαχίας.
Αδέσμευτη πολιτική θετικής ουδετερότητας δεν σημαίνει άρνηση τοποθέτησης πάνω στα γενικά διεθνή προβλήματα ή πάνω στα επί μέρους θέματα. Απ’ εναντίας σημαίνει ενεργό ανάμειξη στη διεθνή πολιτική, συλλογική κατά το δυνατό θέση έξω από μπλόκς, και συνεχή αγώνα για αύξηση της επίδρασης των μικρών ή των μη δεσμευμένων στις παγκόσμιες εξελίξεις. Η επίδραση των αδεσμεύτων προς αυτή την κατεύθυνση είναι ήδη σημαντική. Η σχετική ύφεση του κινδύνου για παγκόσμια ένοπλη σύρραξη δεν εξουδετέρωσε τους Ιμπεριαλιστικούς κινδύνους, τους τοπικούς πολέμους, τις ένοπλες επεμβάσεις, τις αναμείξεις στις εσωτερικές υποθέσεις διαφόρων χωρών και την οικονομική υποδούλωση.
Το χάσμα ανάμεσα στις υπερανεπτυγμένες χώρες και στις υπό ανάπτυξη μεγαλώνει κι οι τεχνολογικές κατακτήσεις οξύνουν την απόσταση. Η ομάς των αδεσμεύτων εργάζεται για επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων. Όπως οι ίδιοι το καθορίζουν σημαίνει αγώνα για ανεξαρτησία για ειρήνη για κοινωνική δικαιοσύνη και για ελευθερία.
Στην Σύσκεψη της 8-12 Ιουλίου 1969 στο Βελιγράδι στην οποία αντιπροσωπεύθηκε και η Κύπρος διαπιστώθηκε ότι ο κόσμος χαρακτηρίζεται από την αντιμετώπιση ανάμεσα στους λαούς που αγωνίζονται για πολιτική οικονομική κοινωνική και πολιτιστική ανεξαρτησία από τη μια και στις δυνάμεις του Ιμπεριαλισμού, του αποικισμού του νέο-αποικισμού και όλων των μορφών ξένης υποδούλωσης από την άλλη. Πιο πέρα επιβεβαίωσαν την διάθεση τους ν’ αγωνισθούν για ανεξαρτησία, αυτοκυριαρχία, για εξάλειψη της απειλής ή της χρησιμοποίησης βίας μεταξύ ανεξαρτήτων χωρών, για το δικαίωμα των λαών ν’ αποφασίζουν τα μέσα και τους τρόπους για ανάπτυξη τους, για την εξάλειψη του αποικισμού, των φυλετικών διακρίσεων, την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης, την ισότητα στις διεθνείς σχέσεις. Είναι φανερό πόσο η Κύπρος ωφελείται από την προώθηση αυτής της γραμμής.
Δεν υπάρχει συζήτηση ως προς την προτεραιότητα των θεμάτων. Το εθνικοπολιτικό θέμα κυριαρχεί στις σκέψεις, στην συνείδηση και στις προοπτικές μας. Πιστεύουμε όμως πως είναι ολότελα λανθασμένη η άποψη ότι με βάση την αναγκαιότητα για εθνική ενότητα θα πρέπει να ατονούν οι κοινωνικο-οικονομικές απαιτήσεις. Αυτό ισοδυναμεί με εθελούσια αποδοχή μιας κατάστασης απαράδεκτης και όσον αφορά την κατανομή του εθνικού εισοδήματος και όσον αφορά τον ρόλο των διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων στη διακυβέρνηση. Εμείς πιστεύουμε πως παράλληλα προς την σωστή θέση για ενότητα των πατριωτικών δυνάμεων θα πρέπει να προεκτείνουμε τον ανένδοτο αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη γιατί όταν ο λαός κυβερνά, όταν ο λαός διαφεντεύει τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, όταν ο λαός είναι ικανοποιημένος από το κοινωνικό σύστημα, η μαχητική του διάθεση ανεβαίνει κι η άμυνα ενάντια σε ξένες επιβουλές εντείνεται.
Η Κύπρος παρά το σχετικά ψηλό επίπεδο ζωής για ορισμένες τάξεις και την πρόοδο που έχει συντελεσθεί, είναι μια χώρα με υποανάπτυκτη οικονομία, με φεουδαρχικά υπολείμματα σε ορισμένα τμήματα της αγροτικής οικονομίας, με μεγάλη ανισότητα στο κατά κεφαλήν εισόδημα και με έλλειψη ακόμα σχεδιασμένου οικονομικού επιστημονικού προσανατολισμού. Η αναρχία στην εμπορική πολιτική αυξάνει την οικονομική αστάθεια και το σημερινό ισοζύγιο πληρωμών πετυχαίνετε μόνο λόγω του πολύ ψηλού ποσοστού παρασιτικών μη ελεγχόμενων εισοδημάτων. Η συνέχιση της σημερινής πορείας θα οδηγήσει μοιραία σε κρίση που δεν θάναι δυνατό να αντισταθμισθεί από τα σχετικώς ψηλά αποθεματικά. Η έλλειψη πιθανοτήτων παραγωγικών επενδύσεων στρέφει το κεφάλαιο και κατά συνέπεια και την δανειστική δυνατότητα προς επενδύσεις προς τη γη και τα οικόπεδα με τον ανάλογο δυσμενή αντίχτυπο στην οικονομία μας. Σ’ ένα σύστημα όπως το επικρατούν στην Κύπρο η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να ελέγχει τις παραγωγικές δυνατότητες και τις επενδύσεις, θα μπορούσε όμως να τις κατευθύνει αποτελεσματικά με την ανάλογη φορολογική, εμπορική και βιομηχανική πολιτική. Η γεωργία προσφέρει 22% στο ακαθάριστο αγροτικό προϊόν και η βιομηχανία 11%. Πως καλύπτεται το υπόλοιπο ποσοστό; Και ποιες προοπτικές μελετούνται για την παραγωγική αντικατάσταση του τεράστιου παρασιτικού εισοδήματος που ξεπερνάει κατά πολύ τα 30 εκατομμύρια λίρες; Για ποιους παραγωγικούς κλάδους υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης και πόσο; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αγροτική γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή αποτελεί τον κύριο πλουτοπαραγωγικό πόρο και με πιθανότητες σημαντικής ανάπτυξης. Η έλλειψη τιμών ασφαλείας, αμειπτικών τιμών, το χαμηλό αγροτικό εισόδημα, οι κακές βιοτικές συνθήκες στα χωριά αποτελούν ανασχετικό παράγοντα του πιο εξελίξιμου κλάδου της εθνικής μας οικονομίας.
Από την άλλη η έλλειψη καθοριστικού παράγοντα για την ενθάρρυνση βιώσιμων βιομηχανιών, ο καθοριστικός μονοπωλιακός ρόλος του τραπεζικού κεφαλαίου που πολλές φορές κερδίζει πολλές δεκάδες επί τοις εκατόν, η αντιφατική πολιτική για τον πληθωρισμό χωρίς φορολογία του ακινήτου πλούτου η ελευθέρα Κέρκυρα ανεξέλεγκτων εισαγωγών και όλοι οι άλλοι παράγοντες που εξεθέσαμε προηγουμένως δημιουργούν την αναγκαιότητα για βασικές κοινωνικές αλλαγές. Θάταν αλλοπρόσαλλο και εξ απαιτητικό να ισχυρίζεται ένα κόμμα πως θα σταθεί φρουρός των λαϊκών δικαιωμάτων και ταυτόχρονα να επιμένει στην αναχρονιστική διατήρηση των υπερπρονομίων μιας μη παραγωγικής οικονομικής ολιγαρχίας. Δεν υπάρχει συστέγαση ανάμεσα σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους και αφήνουμε αυτό το προνόμιο σε άλλους.
Η ΕΔΕΚ βασίζει τις κοινωνικοοικονομικές της προοπτικές πάνω στη βασική αρχή της ισότητας των ευκαιριών και στον έλεγχο των εθνικών πλουτοπαραγωγικών πόρων από το λαό.
Ειδικά συνεργεία έχουν ήδη ασχοληθεί με πολλά επί μέρους θέματα και ειδικές κομματικές επιτροπές θα ασχολούνται με την προώθηση αυτών των θεμάτων σε συνεχή επαφή με το κομματικό σύνολο.
Εδώ θα δώσουμε απλώς μια αδρή εικόνα των απόψεων μας και το κομματικό σύνολο και όλος ο λαός θα καλούνται σε συνεχή συζήτηση, ζύμωση και κινητοποίηση για την εφαρμογή των αποφάσεων.
Η Κύπρος είναι μια χώρα κατ’ εξοχή βασισμένη στην αγροτική παραγωγή. Η συνεισφορά της γεωργίας στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν είναι η μεγαλύτερη. Αν προσθέσουμε τον παράγοντα πως μια σειρά βιομηχανιών στηρίζεται στις αγροτικές πρώτες ύλες θάναι εύκολο ν’ αντιληφθούμε τον τεράστιο παράγοντα της αγροτικής συνεισφοράς.
Και όμως οι αγροτικές παραγωγικές τάξεις έχουν το χαμηλότερο εισόδημα στην Κύπρο. Δεν υπάρχουν εξειδικευμένες στατιστικές για κατά επάγγελμα εισόδημα, δεν είναι όμως δύσκολο ν’ αντιληφθούμε την κατάσταση αν συγκρίνουμε τον μέσο όρο των £300 κατά κεφαλή με αυτό, που πρόχειρα μπορούμε να διαπιστώσουμε σε ορισμένες περιοχές, σαν κάτω από £50.
Δεν είναι η αγροτική οικονομία που βρίσκεται έτσι σε κίνδυνο. Είναι ολάκερη η Κυπριακή οικονομία. Πολλά έχουν γίνει μετά την ανεξαρτησία αλλά λείπει ο σχεδιασμένος τρόπος αντιμετώπισης. Υπάρχουν σχέδια επίπλευσης αλλά όχι βαθιάς τομής της οικονομικής μας κατάστασης. Εισάγονται π.χ. εκατομμυρίων λιρών αγροτικοκτηνοτροφικά προϊόντα που θα μπορούσαν να παραχθούν επιτόπια. Ενθαρρύνουμε παραγωγή χωρίς μεθόδευση της διάθεσης. Παραδεχόμαστε την ανάγκη αλλαγής ορισμένων παραδοσιακών ποικιλιών προϊόντων με άλλα πιο επικερδή για ορισμένες περιοχές αλλά δεν δημιουργούμε τις προϋποθέσεις.
Η ΕΔΕΚ εισηγείται ριζοσπαστική αγροτική μεταρρύθμιση. Η γη και το νερό ανήκουν στους παραγωγούς. Όταν η γη ανήκει σε επιχειρηματίες να φορολογείται έτσι που η επένδυση νάναι ασύμφορη για τον κάτοχο. Διαφορετικά τα εκατομμύρια λίρες που ξοδεύονται από την κυβέρνηση για αγροτική ανάπτυξη και που έχουν σαν ταυτόχρονο στόχο την άνοδο του αγροτικού βιοτικού επιπέδου θα απορροφούνται από ορισμένες οικογένειες και στο τέλος η αγροτική οικονομία μας θα παρουσιάζει μια νεοφεουδαρχική μορφή. Για την επαναπόκτηση της γης και για την περαιτέρω αγροτική ανάπτυξη είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας Τράπεζας αγροτικής πίστης και ανάπτυξης που θα χρηματοδοτήσει την μεταρρύθμιση με πολύ χαμηλό επιτόκιο και μακροχρόνια αποπληρωμή.
Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε πως η αγροτική εκκλησιαστική γη, τα χαλίτικα και τα χαμηλά δάση θα πρέπει να αποδοθούν στην αγροτική τάξη.
Για να υπάρχει μια σχετικά ομοιόμορφη ανάπτυξη θα πρέπει να στραφούμε στα προβλήματα των παραμελημένων περιοχών κι εκεί όπου δεν είναι δυνατή η γεωργοκτηνοτροφική επάρκεια ν’ αξιοποιήσουμε άλλους φυσικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Οι ορεινές περιοχές προσφέρονται και για κτηνοτροφία.
Η βιομηχανοποίηση των αγροτικών προϊόντων αποτελεί βασικό παράγοντα για λύση του προβλήματος διάθεσης των αγροτικών προϊόντων. Εισάγουμε προϊόντα εκατομμυρίων λιρών…(κρέατα… γαλακτοκομικά προϊόντα κ.λπ). Κι’ όμως και με τον σημερινό πληθυσμό ζώων θα μπορούσε να λυθεί το θέμα της επάρκειας κρέατος, το δε θέμα, της διάθεσης γάλακτος θάταν ευκολότερο (θα χρειαζόταν μάλιστα και αύξηση παραγωγής) αν επιχειρείτο η συσκευασία του. Είναι σωστό πως η τιμή κόστους νωπού γάλακτος είναι ψηλή, αλλά η αυξημένη παραγωγή κι’ η προστασία για ένα διάστημα θα μπορούσε να δώσει λύση στο θέμα. Σε πολλές άλλωστε χώρες το γάλα συγκεντρώνεται σε καθορισμένη τιμή και παραχωρείται για βιομηχανοποίηση σε χαμηλότερη. Η βιομηχανοποίηση θα μπορούσε να βοηθήσει στη μεγαλύτερη παραγωγή εσπεριδοειδών, φθαρτών και φρούτων.
Για το θέμα του λαδιού. Πιστεύουμε πως οι εμβαλωματικές λύσεις θα οδηγήσουν σε πλήρη χρεωκοπία την ελαιοπαραγωγή. Μόνο αν η όλη εμπορία του λαδιού (παραγομένου και εισαγομένου) τεθεί υπό κεντρικό έλεγχο είναι δυνατό τα κέρδη από το εισαγόμενο να επιχορηγήσουν το ελαιόλαδο με αποτέλεσμα αμειπτικές τιμές για τον παραγωγό χωρίς καμιά επιβάρυνση του καταναλωτού – ίσως μάλιστα με γενική μείωση.
Η μηχανική καλλιέργεια καθιστά το θέμα του αναδασμού ακόμα πιο επείγον. Τα σημερινά έξοδα καλλιέργειας είναι ψηλά.
Επιβάλλεται ο αναδασμός. Και αυτό φέρνει στην επιφάνεια το θέμα του κεντρικού ελέγχου των νερών. Ο κεντρικός κυβερνητικός έλεγχος θα βοηθήσει στον αναδασμό, στην επιστημονική τοποθέτηση των καλλιεργητικών δυνατοτήτων, στην ορθότερη χρησιμοποίηση του νερού και στην κατάργηση των φεουδαρχικών καταλοίπων.
Ο συνεργατισμός αποτελεί μια τεράστια δύναμη στα χέρια της αγροτικής τάξης. Όχι μόνο θα πρέπει να διαφυλαχθεί από τις επιθέσεις της οικονομικής ολιγαρχίας, αλλά θα πρέπει να δυναμώσει, να επεκταθεί, ν’ αγκαλιάσει όλους τους τομείς, με ταυτόχρονη εκ δημοκρατικοποίηση του νόμου, ώστε οι συνεργατιστές νάναι οι ουσιαστικοί ρυθμιστές των συνεργατικών ιδρυμάτων.
Σωρεία προβλημάτων υπάρχουν και πιστεύω πως η αγροτική επιτροπή του κόμματος θα πρέπει να βρίσκεται σε καθημερινή κινητοποίηση για την επίλυση τους. Προβλήματα υδατοφρακτών, φθηνού ηλεκτρισμού, ασφαλείας των αγροτικών προϊόντων, επιχορηγήσεων, προστασίας από τα εισαγόμενα (μήλα, μπανάνες) διατιμήσεις πρώτων υλών και μηχανημάτων, κτηνιατρικών υπηρεσιών, τεχνικής εκπαίδευσης, ζωοτροφών.
Η ΕΔΕΚ βάζει σαν κύριο στόχο την κατανομή του εθνικού εισοδήματος ανάλογα με την συμβολή για την παραγωγή εθνικού προϊόντος. Έτσι είναι φυσικό πως θ’ αγωνισθούμε ως ότου ο αγρότης γίνει ο περήφανος διαφεντευτής της μοίρας του, ως ότου οι εργαζόμενοι αποτελούν την άρχουσα τάξη του τόπου μας, ως ότου το αγροτικό εισόδημα είναι ανάλογο με την αγροτική συνεισφορά.
Θα πω δυο λόγια μόνο για την εργατική πολιτική δεδομένου ότι υπάρχει ειδική εισήγηση πάνω στο θέμα. Και εδώ στόχος της ΕΔΕΚ είναι ο έλεγχος των μέσων παραγωγής από τους εργαζομένους, όλων των τάξεων και η συμμετοχή των εργαζομένων στο προϊόν κέρδους.
Πιστεύουμε πως η επίλυση των προβλημάτων των εργαζομένων όχι μονάχα δεν συγκρούεται με την ανάγκη δημιουργίας πλατιού εσωτερικού πατριωτικού μετώπου αλλ’ απεναντίας ο παραμερισμός η καθυστέρηση, η παγοποίηση των αιτημάτων αποτελούν εκρηκτικούς παράγοντες ανασφάλειας του εσωτερικού μετώπου. Οι μισθοδοτήσεις όχι μονάχα δεν ανεβαίνουν με ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης από τον γενικό ρυθμό αλλά καθυστερούν, με αποτέλεσμα, παρά την γενική σχετική πρόοδο, το χάσμα στη διανομή του εθνικού εισοδήματος να διευρύνεται.
Οι σημερινές κοινωνικές ασφαλίσεις δεν ικανοποιούν. Η έλλειψη εκατομμυρίων λιρών που παρουσιάστηκε δημιούργησε κρίση στο ταμείο. Αν πρώτος στόχος είναι μια σύνταξη που να καλύπτει βασικές ανάγκες, ο στόχος καθυστερεί και δυστυχώς προστίθενται κιόλας γραφειοκρατικές δυσκολίες που ταλαιπωρούν τους συνταξιούχους.
Το θέμα των παλιών συνταξιούχων υπαλλήλων είναι δραματικό. Εκτός του ότι δεν υπάρχει ισοτιμία συνταξιοδότησης για ανάλογες θέσεις, συντάξεις που δεν προσαρμόζονται τιμαριθμικά ασφαλώς θα αποτελούν παρωδία συντάξεων.
Σε καθεστώτα της Κυπριακής υφής η κοινωνική πολιτική καθορίζεται βασικά από την φορολογική πολιτική. Στην Κύπρο, παρά το μεγάλο χάσμα του κατά κεφαλήν εισοδήματος, η φορολογία στρέφεται σε τεράστιο ποσοστό προς τους εμμέσους φόρους, που ουσιαστικά καλύπτουν ομοιόμορφα πλουσίους και οικονομικώς ασθενείς. Έτσι οι τελευταίοι, που αποτελούν και την πλειοψηφία, καλούνται να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος των κυβερνητικών εισοδημάτων. Η φοροδιαφυγή, από την άλλη, μετατρέπει τον φόρο εισοδήματος. Τώρα ο πληθωρισμός προβάλλεται σαν το κύριο επιχείρημα ενάντια σε αυξήσεις για τους εργαζομένους, ενώ η φορολογία του ακινήτου πλούτου και του κύκλου εργασιών παραμένει ακόμη εξαγγελία. Χρειάζεται πιο θαρραλέα προσέγγιση του θέματος.
Η ΕΔΕΚ πιστεύει στην αμοιβή ανάλογα με την εργασία. Δεν αναμένεται η άμεση εφαρμογή αυτής της αρχής, αλλά εφ’ όσον αποτελεί κυβερνητική εξαγγελία η μείωση της διαφοράς του κατά κεφαλήν εισοδήματος, αναμένονται και τα πρακτικά μέτρα για την αξιοποίηση της εξαγγελίας.
Δεν χρειάζεται να πούμε πως η καταμέτρηση της προόδου με βάση την ετήσια αύξηση του εθνικού εισοδήματος δεν είναι ακριβής παράγων, γιατί οι εργαζόμενοι δεν συμμετέχουν επαρκώς εις αυτήν την ετήσια αύξηση.
Φίλοι, η ΕΔΕΚ βασίζει την πολιτική της στην ισότητα των ευκαιριών και εισηγείται πρακτικά μέτρα για την εφαρμογή της. Θα δώσουμε στην δημοσιότητα τις ολοκληρωμένες εισηγήσεις μας με χρονική ιεράρχηση.
Για την ώρα θα περιορισθούμε στα επείγοντα θέματα. Ετονίσαμε επανειλημμένα ότι εμείς δεν μπορούμε να δεχθούμε προνομιούχους και πληβείους.
Δεν μπορούμε, όταν ο τόπος διψά για πρόοδο, να ανεχθούμε να σιγοφθίνουν ιδιοφυΐες στα έργατο-αγροτόσπιτα και μετριότητες να κατέχουν προνομιακά τα πόστα της οικονομικής, της πολιτικής, της επιστημονικής ιεραρχίας.
Εμείς δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με μια τέτοια κατάσταση. Εμείς διακηρύττουμε: Ο καθένας ανάλογα με την αξία του, την ικανότητα του, την εργατικότητα του και το δυναμισμό του.
Βασικός παράγων κάποιας εξίσωσης είναι η Παιδεία. Πιστεύουμε πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την άμεση σταδιακή εισαγωγή της δωρεάν μέσης Παιδείας και την δημιουργία ενός γραφείου κυβερνητικών υποτροφιών, το οποίο ενσωματώνοντας κι όλες τις από άλλες χώρες προσφερόμενες υποτροφίες, ν’ αποστέλλει για πανεπιστημιακές σπουδές κάθε μαθητή του οποίου η επίδοση είναι πέραν ορισμένου ορίου. Υπάρχει ειδική εισήγηση για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση η οποία θα τεθεί σύντομα μπροστά στην ολότητα των κομματικών μελών.
Θα ήταν αδιανόητη η συνέχιση της σημερινής κατάστασης. Ενώ η σχετική αναλογία ιατρών – κλινών – ασθενών δεν είναι αποθαρρυντική, το σημερινό σύστημα αποτελεί ανυπόφορη ταλαιπωρία, για τα οικονομικώς ασθενέστερα στρώματα. Είναι προς τιμήν του ιατρικού κόσμου της Κύπρου ότι πρωτοβουλιακά εισηγείται την εισαγωγή γενικού κρατικού σχεδίου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, προσαρμοσμένου στην Κυπριακή πραγματικότητα. Το κόμμα μας υποστηρίζει αυτή την αρχή.
ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ
Η ΕΔΕΚ πιστεύει στην εκμετάλλευση των εθνικών πλουτοπαραγωγικών πόρων προς όφελος του λαού. Αναφερθήκαμε ήδη στη γη και το νερό. Υπάρχει όμως σωρεία άλλων προβλημάτων. Οι μεταλλευτικοί μας πόροι βρίσκονται σε ξένα χέρια. Εκατομμύρια λίρες κερδίζονται κάθε χρόνο ενώ το κυπριακό δημόσιο ελάχιστα οφείλεται απ’ αυτή την εκμετάλλευση. Ο τρόπος εμπορίας (πώληση σε ανεξέλεγκτες τιμές σε αδελφές εταιρείες του εξωτερικού και προς ορισμένη κατεύθυνση), η έλλειψη βιομηχανοποίησης, ζημιώνουν ανεπανόρθωτα την εθνική οικονομία. Η ΕΔΕΚ πιστεύει πως ορθή λύση είναι η εθνικοποίηση των μεταλλείων.
Υπάρχουν τεράστιες προοπτικές για τουριστική ανάπτυξη. Κι’ είναι σωστό να ενθαρρυνθεί αυτός ο πόρος. Η κυβερνητική συνεισφορά μπορεί και πρέπει νάναι σημαντική. Ταυτόχρονα η ανάπτυξη θα πρέπει να γίνεται και προς όφελος των δικαιούχων κατοίκων των υπό ανάπτυξη περιοχών. Συνεταιριστικές εταιρείες με μετόχους τους κατόχους γης και τους εργαζόμενους στις μονάδες τουριστικής ανάπτυξης, θα μπορέσουν όχι μονάχα να βοηθήσουν την προέκταση του τουρισμού, αλλά και να ενισχύσουν το έργο της προσπάθειας πιο δίκαιης κατανομής του εθνικού εισοδήματος.
Η οικονομία του τόπου καθορίζεται σε μεγάλη έκταση από την Τραπεζική πολιτική. Έχουν δημιουργηθεί μονοπώλια τα όποια όχι μόνο εκμεταλλεύονται άγρια την Κυπριακή οικονομία, αλλά την στρέφουν προς στείρες κατευθύνσεις, με τραγικά αποτελέσματα για τις οικονομικές προοπτικές. Οι Τράπεζες έχουν κύκλο εργασιών σχεδόν 100 εκ. λίρες. Από αυτά ένα μικρό μόνο ποσοστό ανήκει στους μετόχους. Τα υπόλοιπα είναι αποθέματα του Κυπριακού λαού και οι προνομιούχοι κερδίζουν δεκάδες επί τοις εκατόν πάνω σ’ αυτά τα αποθέματα. Οι ίδιες αυτές μονοπωλιακές επιχειρήσεις καθορίζουν τιμές γης και είναι υπεύθυνες για την κακοδαιμονία της υποτίμησης του νομίσματος που στοιχίζει στο Κυπριακό δημόσιο δέκα εκατομμύρια λίρες τον χρόνο. Κάθε απόπειρα φιλελεύθερης εμπορικής ματαιώθηκε από τους ενδιαφερόμενους προνομιακούς κύκλους.
Η Κεντρική Τράπεζα δεν μπόρεσε ν’ ανακόψει αυτή την εκμεταλλευτική πορεία. Έτσι δεν μένει άλλη διέξοδος από την εθνικοποίηση των Τραπεζών, η οποία θα περισώσει πολλά εκατομμύρια για τον Κυπριακό λαό και θα επιτρέψει πιο ορθή προγραμματισμένη οικονομική πορεία.
Υπάρχει μια ανομοιογένεια στην σημερινή μας εμπορική πολιτική. Ο κοινοπολιτειακός θεσμός παρ’ όλον ότι επιχορηγεί σε διπλάσια αναλογία την Βρετανική οικονομία απ’ ότι αυτή επιχορηγεί την Κυπριακή, συντείνει στην απορρόφηση μιας σημαντικής ποσότητας αγροτικών προϊόντων. Πέραν όμως απ’ αυτό, η συνύπαρξη της ελεύθερης συναλλαγής με τις διμερείς συμβάσεις αποβαίνει καταστροφική για την κυπριακή οικονομία.
Υπάρχουν χώρες που εισάγουν προϊόντα πολλών εκατομμυρίων λιρών τον χρόνο χωρίς να απορροφούν δικά μας προϊόντα (Ιαπωνία κ.λπ). Έτσι όχι μονάχα δεν έχουμε αμειπτικές τιμές, αλλά και αντιμετωπίζουμε δυσχέρεια διάθεσης πολλών από τα προϊόντα μας. Χώρες που θα ήθελαν να αποβούν καλύτεροι αγοραστές βρίσκουν την αγορά μας υπερκεκορεσμένη κι’ έτσι αδυνατώντας να πληρώσουν σε σκληρό συνάλλαγμα την διαφορά συναλλαγών, περιορίζουν τις αγοραστικές του προοπτικές.
Το ίδιο ισχύει για προσφορές για σοβαρά έργα στις οποίες δεν τίθεται όρος για μερική τουλάχιστο πληρωμή σε Κυπριακά προϊόντα. Έτσι παρουσιάζουμε το περίεργο φαινόμενο μιας χώρας που εισάγει υπερδιπλάσια απ’ όσα εξάγει και ταυτοχρόνως παρουσιάζει κρίση διάθεσης προϊόντων. Επιβάλλεται αλλαγή της εμπορικής μας πολιτικής με στόχο την ισοσκέλιση συναλλαγών με τον ανάλογο ευεργετικό αντίχτυπο στην ισοσκέλιση πληρωμών. Η ΕΔΕΚ έχει επανειλημμένα προτείνει τα πρακτικά μέτρα που επιβάλλονται προς αυτή την κατεύθυνση.
Είναι αδιανόητο να καθυστερεί η διάθεση των καπνών, οι τιμές πατατών, ακόμη και των εσπεριδοειδών να είναι χαμηλές, επειδή δεν υποχρεώνουμε τις χώρες – εισαγωγείς να απορροφήσουν ποσοστιαία αναλογία από δικά μας προϊόντα.
Είναι σωστό πως υπάρχουν δυσχέρειες στην ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας. Όμως η επεξεργασία των μεταλλευτικών προϊόντων και των υποπροϊόντων του διυλιστηρίου δίνουν κάποιες δυνατότητες βιομηχανικής ανάπτυξης. Παρενθετικά σημειώνουμε πως ήταν λανθασμένη η διαδικασία για τον τρόπο δημιουργίας του διυλιστηρίου, που
θα πρεπε να ελέγχετε απόλυτα από Κυπριακής πλευράς.
Πιστεύουμε στην ενθάρρυνση της βιομηχανίας της οποίας το σημερινό ποσοστό στην παραγωγή εισοδήματος είναι μικρό. Υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης βιομηχανίας που να στηρίζεται σε επιτόπιες πρώτες ύλες η που το ποσοστό του εργατικού δυναμικού για το τελικό προϊόν νάναι ψηλό.
Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να στραφούμε αποκλείοντας ψευδοβιομηχανίες που ούτε επιτόπιες πρώτες ύλες χρησιμοποιούν, ούτε ψηλό εργατικό δυναμικό και αποβαίνουν απλώς σε βάρος του καταναλωτικού κοινού, χωρίς όφελος για την γενική οικονομία. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να διαδραματίσει πρωτοποριακό ρόλο με λαϊκή συμμετοχή. Το εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας δίνει ένα μέτρο. Πιστεύουμε πως οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν ταυτόχρονα ν’ αποβούν κι οι κύριοι μέτοχοι και διαχειριστές σ’ αυτές τις μονάδες.
Η χρηματιστηριακή προσφορά μετοχών, χωρίς περιορισμούς, δίνει μια απατηλή εικόνα λαϊκής συμμετοχής, όταν δεν έχουν ληφθεί τα μέτρα για τον ουσιαστικό έλεγχο και διαχείριση τέτοιων μονάδων. Πάντως στροφή επενδύσεων προς αυτή την κατεύθυνση είναι πολύ πιο παραγωγική και συμφέρουσα στην εθνική οικονομία παρά η στείρα στροφή προς τα οικόπεδα και άλλες ανάλογες επενδύσεις.
Αλλά ανεξάρτητα απ’ όλα αυτά πιστεύουμε πως η Κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει πιο θαρραλέα στην ενίσχυση και προστασία της εγχωρίου βιομηχανίας τόσον της υπαρχούσης, όσο και όλων των κλάδων που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν μ’ επάρκεια τα εισαγόμενα είδη. Υπάρχει διαθέσιμο κεφάλαιο που υποχρεώνεται να στραφεί προς μη παραγωγικές κατευθύνσεις.
Δεν είναι δε νοητό να ενθαρρύνουμε την εισροή ξένου κεφαλαίου με ειδικές διευκολύνσεις όταν υπάρχουν Κυπριακές κεφαλαιουχικές προϋποθέσεις.
Απαράδεκτη η σημερινή κατάσταση με την εμπορία της στεγαστικής γης. Επιβάλλεται και φορολογική επέμβαση και πολιτική δημιουργίας φθηνής λαϊκής στέγης με το σύστημα της ενοικιαγοράς. Γίνεται τεράστια εκμετάλλευση στο θέμα των οικοπέδων που συντείνει στην αποξήρανση άλλων παραγωγικών δυνατοτήτων. Ταυτόχρονα τα οικόπεδα γίνονται απρόσιτα στον μέσο πολίτη, οι δε επενδύσεις τους γίνονται με βάση τα χρέη κι’ έτσι δημιουργείται ένας διπλός κύκλος εκμετάλλευσης. Φορολογία, αξιοποίηση της κυβερνητική γης για δημιουργία λαϊκής στέγης δίνουν διέξοδο από το υδροκεφαλικό σπεκουλάρισμα και την εκμετάλλευση.
Τεράστια τα προβλήματα αυτής της τάξης. Έλλειψη καθοδηγητικού σχεδίου, ενοίκια, χαμηλό εισόδημα.
Χρειάζεται επιστημονική αναλυτική προσέγγιση του θέματος. Ειδική κομματική σύσκεψη θα καταπιαστεί με το πρόβλημα.
Ένα σεμινάριο του κόμματος θα μελετήσει το θέμα διεξοδικά.
Η μη ορθή αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού συντείνει στην παραμονή αξιόλογων επιστημόνων στο εξωτερικό και στην αποθάρρυνση άλλων. Κι εδώ λείπει η μελέτη των γενικών αναγκών και της προσαρμογής των νέων σ’ αυτές τις αναγκαιότητες. Αποτέλεσμα η ανακοπή της προόδου και η εξαγωγή ειδικευμένου εμψύχου υλικού που επιχορηγείται από την Κυπριακή οικονομία.
Έλλειψη κρατικής φροντίδας για το θέατρο δίνει υποχρεωτική στροφή στο φθηνό θέαμα και στην πτώση της πολιτιστικής στάθμης. Εκκρεμεί η εφαρμογή απόφασης για εθνικό θέατρο και φροντίδα για όλους τους άλλους τομείς πολιτιστικής ανάπτυξης και αθλητισμού.
Η ΕΔΕΚ πιστεύει στην απόλυτη ισοτιμία ανδρών και γυναικών εις όλους τους τομείς και στην ίση πληρωμή, για ίση δουλειά. Ακόμα ειδικές διευκολύνσεις και επιδόματα πρέπει να δίδονται στις γυναίκες για την εγκυμοσύνη, την τεκνοποίηση και την φροντίδα στους πρώτους μήνες. Η γυναίκα δεν μπορεί και δεν πρέπει να κρατηθεί σε δεύτερη βαθμίδα της κοινωνικής ιεραρχίας. Αποτελεί προσβολή για την εποχή μας η αποδοχή έστω και συγκεκαλυμένα μιας τέτοιας αρχής.
Συμφωνούμε απόλυτα με τις απόψεις της ΠΑΣΥΔΥ για την αναγκαιότητα μιας πλήρους επιστημονικής αξιολόγησης του έργου των δημοσίων υπαλλήλων και ανάλογης ιεραρχικής τοποθέτησης. Υπάρχουν πολλά τρωτά στο σημερινό σύστημα και πολλοί κλάδοι αδικούνται. Εκπαιδευτικοί, αστυνομικοί, ιατροί για να αναφέρουμε μόνο μερικά παραδείγματα.
Παρ’ όλο που το θέμα πρέπει να εξετασθεί στην ολότητα του, δεν μπορούμε να μην σταματήσουμε στην επείγουσα ανάγκη να δοθεί δίκαιη λύση στο θέμα των δασκάλων που κινδυνεύει να οδηγήσει σε κρίση. Η ΕΔΕΚ εκτιμώντας την μεγάλη προσφορά αυτής της τάξης, δεν μπορεί παρά να συμπαρασταθεί στον αγώνα της.
Δεν θ’ ασχοληθούμε με την αναγκαιότητα πλήρους εκκαθάρισης στο σώμα της αστυνομίας. Αυτό είναι η απαίτηση της τεραστίας πλειοψηφίας του σώματος που πρόσφερε και προσφέρει πολλά σε συνθήκες δουλειάς πολύ σκληρής και με αμοιβή δυσανάλογη.
Τώρα εκκρεμεί το θέμα των υπερωριών. Χρειάζεται συζήτηση ότι η πληρωμή 157μίλς την ώρα αποτελεί παρωδία αμοιβής;
Δεν συμφωνούμε με τον τρόπο της παραχώρησης του τιμαριθμικού επιδόματος.
Εφ’ όσον αυτό το επίδομα δίδεται για την αντιμετώπιση αυξημένου κόστους, κύριος παράγων κατανομής θάπρεπε νάναι ο αριθμός των εξαρτημένων. Αυτό δεν έχει μόνο επίδραση στους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά σε όλους τους εργαζομένους, πολύ περισσότερο εφ’ όσον το επίδομα κατά καιρούς ενσωματώνεται στον μισθό.
Θα ήταν αδύνατο σ’ αυτό μας το ιδρυτικό συνέδριο να καταπιαστούμε λεπτομερειακά με όλα τα θέματα που απασχολούν το Κόμμα. Στόχος μας είναι: Ειδικές συσκέψεις ν’ ασχοληθούν με το κάθε θέμα με βάση τις μελέτες ειδικών επιτροπών. Ένα είναι ξεκάθαρο. Πως γενικός στόχος της ΕΔΕΚ από οικονομικής πλευράς είναι διακυβέρνηση του λαού, διανομή του εισοδήματος ανάλογα με την συνεισφορά στο εθνικό προϊόν, επιστημονική μελέτη των οικονομικών και παραγωγικών δυνατοτήτων, φορολογική και νομοθετική προσαρμογή που να εξυπηρετούν τους βασικούς σκοπούς, παραγωγική και όχι παρασιτική εξίσωση του ισοζυγίου πληρωμών, σχεδιασμένη εμπορική πολιτική με στόχο την εξυπηρέτηση των παραγωγικών προοπτικών, εξίσωση ευκαιριών και έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών από τον λαό. Η ΕΔΕΚ δεν θα σταματήσει τον κοινωνικό αγώνα ωσότου ο λαός αποβεί διαφεντευτείς του τόπου του και των προοπτικών του.
Χρειάζεται ταυτόχρονα κάθαρση του κρατικού μηχανισμού και πάταξη κάθε μορφής διαφθοράς και χρηματισμού. Ισότης όχι μονάχα έναντι του νόμου, αλλά και ισότης κρατικής και γενικής μεταχείρισης των πολιτών.
Ειδική μέριμνα πρέπει να στραφεί προς την νεολαία. Θάταν εγκληματικό να επιτρέψουμε μια στροφή προς την ικανοποίηση ατομικών υλιστικών αναγκών, χωρίς ιδανικά, χωρίς κοινωνική αλληλεγγύη, χωρίς οραματισμούς που εγκλείουν την έννοια της αυτοθυσίας, χωρίς τάση απελευθέρωσης όχι μονάχα από τα δεσμά της υλικής ανάγκης, αλλά και όλων των άλλων μορφών της καταπάτησης της ελευθερίας.
Στηριγμένοι στην αθάνατη ελληνική παράδοση πρέπει να καλλιεργήσουμε μια νεολαία ποτισμένη με δίψα για λευτεριά, για καταπάτηση της εκμετάλλευσης και για γνήσια δημοκρατία. Δεν θάξιζε να ζήσει κανείς μια ζωή γεμάτη υλικές απολαύσεις, στηριγμένη στην καταπάτηση του συνόλου, μια ζωή χορτάτη, αλλά χωρίς ιδανικά, χωρίς αγώνες για καλύτερη κοινωνία, για απελευθέρωση του πνεύματος, για κατάργηση των δεσμεύσεων. Πολεμούμε για δημοκρατία όχι υποταγμένη στην δύναμη του πλούτου, της κατοχής των μέσων παραγωγής η των κατεστημένων.
Πολεμούμε για μια δημοκρατία που οι άνθρωποι ίσοι από πλευράς ευκαιριών συναγωνίζονται για κοινωνική συνεισφορά, για δημιουργία, για ένα άνθρωπο καλύτερο, έτοιμο να θυσιάζει την ατομική του ικανοποίηση στην γενική προκοπή, ένα άνθρωπο, ανίκανο νάναι ευτυχής, χωρίς την ευτυχία του συνόλου. Η νεολαία μας καλείται να διαδραματίσει αυτό τον ρόλο.
Να πρωτοστατήσει στους αγώνες του λαού μας. Στους εθνικούς, στους πολιτικούς, στους αγώνες για εθνική λευτεριά και για κοινωνική ισότητα.
Για τα προβλήματα της στρατευμένης νεολαίας μας θα ασχοληθούμε σε ειδική σύσκεψη.
Για να δυναμώσει το κόμμα, για να εδραιωθεί η επίδραση του μέσα στον λαό, χρειάζεται η ενίσχυση του δημοκρατικού τύπου. Η εφημερίδα τα «ΝΕΑ» αποτελεί την φωνή του δημοκρατικού κινήματος. Όσα και να πούμε δεν μπορούμε να καταδείξουμε πλήρως την αναγκαιότητα προώθησης της δημοκρατικής μας εφημερίδας. Είναι καθήκον κάθε κομματικού μέλους όχι μονάχα να αγοράζει και να παρακολουθεί καθημερινά την εφημερίδα μας, αλλά να το θεωρεί σαν επείγον καθήκον να προσθέτει κάθε μέρα κι ένα καινούργιο αναγνώστη των ΝΕΩΝ. Το κόμμα αντιμετωπίζει την ολόπλευρη επίθεση των ξένων και ντόπιων συνωμοτικών κύκλων, την εχθρότητα της παρασιτικής ολιγαρχίας. Χρειαζόμαστε το κάστρο της δημοκρατίας. Κρατήστε την φωνή του λαού δυνατή.
Ένα ύπουλο σύνθημα της πολιτικής ολιγαρχίας είναι ότι ο λαός πρέπει να παραμένει μακριά από τις πολιτικές ζυμώσεις και φυσικά έξω από την κομματική δραστηριότητα. Που οδηγεί η ανάλυση αυτής της θέσης;
Ότι ο λαός εν λευκώ θα πρέπει να αναθέσει σε μια πολιτική ολιγαρχία ανεξέλεγκτα να χειρίζεται τόσο τις εθνικές όσο και τις κοινωνικο-οικονομικές υποθέσεις του λαού. Μήπως χρειάζεται καν να εκθέσουμε το απαράδεκτο αυτής της αρχής; Αυτό ισοδυναμεί με εθελούσια, αυτοδουλική εγκατάλειψη των δικαιωμάτων και των αιτημάτων του λαού. Η ΕΔΕΚ πιστεύει σε μια διαμετρικά αντίθετη άποψη. Ότι, όχι μονάχα είναι δικαίωμα, αλλά και καθήκον κάθε πολίτη να παίρνει ενεργό μέρος στην πολιτική ζωή και να απαιτεί να συμμετέχει στην διαμόρφωση του μέλλοντος του.
Έχουν αυταπάτη οι κύκλοι της πολιτικής ολιγαρχίας κι οι οραματιστές των κομματικών μονοπωλίων ότι θα πείσουν τον δημοκρατικό μας λαό να εκχωρήσει τα δικαιώματα του.
Ο κάθε Κύπριος θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα στρατιώτη της δημοκρατίας και προασπιστή των εθνικών και των λαϊκών δικαίων. Κι’ η ΕΔΕΚ αποτελεί εγγύηση γι’ αυτή την πορεία. Η ΕΔΕΚ φιλοδοξεί ν’ αγκαλιάσει όλες τις τίμιες πατριωτικές φιλολαϊκές μάζες και ν’ αποτελέσει το ανένδοτο κάστρο της δημοκρατίας και του λαού. Η πολιτική ολιγαρχία δεν θα περάσει. Τώρα είναι η ώρα του λαού.
Η ΕΔΕΚ πιστεύει σε γνήσιες δημοκρατικές εκλογές. Να δοθεί η ευκαιρία στο λαό να εκλέξει τους εκπροσώπους της επιλογής του. Και μόνο ένας τρόπος υπάρχει για επίτευξη αυτής της προοπτικής. Η άμεση αλλαγή του εκλογικού συστήματος κι η υιοθέτηση της απλής αναλογικής. Η διατήρηση του σημερινού αναχρονιστικού εκλογικού συστήματος οδηγεί μοιραία σε συμβιβασμούς και συνδυασμούς και ουσιαστική νοθεία της λαϊκής θέλησης.
Γι’ αυτό η ΕΔΕΚ με πείσμα θ’ αγωνισθεί για την υιοθέτηση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής.
Αδέλφια, φίλοι, συναγωνιστές,
Ξεκινήσαμε για να κτίσουμε το μετερίζι της δημοκρατίας και της ανθρωπιάς. Ξέρουμε τις δυσκολίες. Ξέρουμε πως όσοι διαλέγουν να σταθούν δίπλα στον λαό, διαλέγουν ένα δρόμο γεμάτο αγώνες, γεμάτο θυσίες, γεμάτο δυσκολίες, γεμάτο κινδύνους. Ξέρουμε πως τα ξένα συμφέροντα που χρηματοδοτούν την ανωμαλία και την συνωμοσία στρέφουν τα δολοφονικά πυρά εναντίον μας. Γευτήκαμε και τις απειλές και τις συνωμοσίες ενάντια στη ζωή μας και τους εκβιασμούς και τις ανόητες προσπάθειες εξαγοράς.
Όλοι εμείς εδώ αποτελούμε τους απόστολους μιας καινούργιας ιδέας. Κι’ οι αγώνες δεν κερδίζονται ούτε με αδιαφορία ούτε με άτολμο ενδιαφέρον. Οι αγώνες κερδίζονται όταν καταφέρουμε με την διαφώτιση, με το παράδειγμα το δικό μας, με το κήρυγμα, με τον σπόρο τον καλό ν’ αξιοποιήσουμε μέσα στις αγωνιστικές τάξεις ολάκαιρο τον Κυπριακό λαό.
Οι ευθύνες μας είναι τεράστιες. Σε μας στρέφεται αυτή την δύσκολη ώρα ο λαός. Από μας ζητά καθοδήγηση, αλλά και πρωτοπορία αγώνων και θυσιών.
Δεν έχουμε δικαίωμα να προδώσουμε τις προσδοκίες του λαού. Δεν έχουμε δικαίωμα να κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω. Αδράξαμε τις ευθύνες μας. Κάψαμε τα γεφύρια πίσω μας για πολλοστή φορά και ξεκινήσαμε για ένα αγώνα που έχει ένα μονάχα τέρμα, την νίκη.
Δεν υπάρχει δύναμη να μας στρέψη πίσω. Γιατί είμαστε το μέλλον. Γιατί είμαστε ο ίδιος ο λαός. Αυτός ο λαός είπε φτάνει. Όχι άλλη πισωδρόμηση. Κι’ αποφάσισε ν’ αγωνισθεί για ότι είναι δικό του. Μας έκανε την τιμή να μας τάξη πρωτοπορία.
Δεν υπάρχουν μόνο περήφανοι, απλοί, μετριόφρονες αγωνιστές που δεν καταθέτουν τα όπλα τα ιερά, που φυλάνε τις θερμοπύλες και που φιλοδοξούν να χτίσουν ένα κόσμο βασισμένο στην κατανόηση, στην γενική ευτυχία, στην ισότητα, στην αδελφότητα, στην ελευθερία.
Εσείς εδώ είσαστε οι πρώτοι στρατιώτες. Και να θέλετε δεν μπορείτε να γυρίσετε πίσω. Γιατί σας δακτυλοδεικτούν αιώνες Ελληνικής παράδοσης, γιατί σας αγναντεύει ένας ολάκαιρος λαός. Η τύχη κι ο αγώνας για την δημοκρατία βρίσκονται σε καλά χέρια. Στα δικά σας τίμια λαϊκά χέρια.