του Δώρου Θεοδώρου

π. Υπουργού Δικαιοσύνης και

Δημοσίων Έργων

27 Αυγούστου, 2018

Συμπληρώνονται σε λίγες μέρες (30 Αυγούστου) σαραντατέσσερα χρόνια από την απόπειρα δολοφονίας του Βάσου Λυσσαρίδη και το θάνατο του Δώρου Λοϊζου, που έπεσε νεκρός από τις σφαίρες φασιστών της ΕΟΚΑ Β΄ και πρακτόρων της C.I.A.

Η στάση τόσο της επίσημης πολιτείας όσο και της πολιτικής ελίτ του τόπου απέναντι και στους δυο υπήρξε αποκαρδιωτική. Λες και ο Δώρος έπεσε θύμα βίαιης σύγκρουσης μαφιόζων. Λες και ο θάνατός του δεν ήταν αποτέλεσμα του αγώνα του ίδιου και της ΕΔΕΚ για αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας μετά το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και την βάρβαρη εισβολή των ορδών του Αττίλα στο νησί μας. Μια πολιτεία και μια κοινωνία που έστρεψε και στους δυο την πλάτη.

Κι όμως αυτή η οργανωμένη πολιτεία με το όνομα Κυπριακή Δημοκρατία όπως βέβαια και η κοινωνία της στα εδάφη που παρέμειναν ελεύθερα, οφείλει την ύπαρξή της σε θυσίες αγωνιστών όπως ο Δώρος Λοϊζου και ηγετών όπως ο Βάσος Λυσσαρίδης. Νομίζω ότι έχει γίνει κατανοητό από όλους, ότι χωρίς τους αγώνες πριν κατά και μετά το πραξικόπημα για προάσπιση της Δημοκρατίας και αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας, ούτε επιστροφή του Μακαρίου θα μπορούσε να επιτευχθεί, ούτε διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν συνέχιζε και αν σταθεροποιείτο η μεταπραξικοπηματική κατάσταση πραγμάτων, το κράτος μας θα είχε από τότε διαλυθεί και καταργηθεί για να εφαρμοστούν τα σχέδια των ξένων και των Τούρκων, που δυστυχώς η τότε πολιτική ελίτ ήταν πρόθυμη να διαπραγματευτεί.

Και δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι όλοι οι τέως και νυν ταγοί αυτού του κράτους οφείλουμε το status μας στην αντίσταση και στη θυσία όσων κινητοποιήθηκαν κι επέβαλαν την επιστροφή στη συνταγματική νομιμότητα.

Βέβαια το φαινόμενο του παραγκωνισμού τέτοιων αγωνιστών της Δημοκρατίας δεν είναι ούτε αποκλειστικά Κυπριακό φαινόμενο, ούτε τυχαίο, ούτε και σύντομης διάρκειας. Εξαρτάται από το καθεστώς που ακολουθεί στη συνέχεια.

Στην Ισπανία για παράδειγμα οι φασίστες δολοφόνησαν το μεγάλο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και για όσα χρόνια βρισκόντουσαν στην εξουσία περίπου τον διέγραψαν. Ή ακόμα ο μεγάλος επίσης ποιητής της Λατινικής Αμερικής ο Πάμπλο Νερούντα, μετά το φασιστικό πραξικόπημα του Πινοσέτ στη Χιλή χάθηκε κι αυτός στη δική του χώρα. Για να μην αναφερθώ στο κυνήγι των διανοουμένων δημοκρατών επί Ναζισμού και το κάψιμο των βιβλίων τους στη Γερμανία.

Ο Δώρος Λοϊζου υπήρξε κατ΄ αναλογία ο Λόρκα της Κύπρου. Δολοφονήθηκε από τους φασίστες αγωνιζόμενος με όπλα και στίχους για τη Δημοκρατία.

Η ποίησή του είναι φλογερή κυριολεκτικά, πλήρης υψηλών ιδανικών και αρχών, πλημμυρίζει από Ελευθερία, Δημοκρατία, Αγάπη και Πατρίδα. Ο Δώρος υπήρξε ένας διανοούμενος επαναστάτης. Βιωματικός και όχι του σαλονιού.

Την ίδια στιγμή τα μεταπραξικοπηματικά καθεστώτα στην Κύπρο δεν ήταν δικτατορικά. Αρχικά υπήρξαν όντως επηρεασμένα στα πρώτα χρόνια από την εξωτερική επέμβαση, χάρις στην οποία οι πράκτορες των ξένων πραξικοπηματίες παρέμειναν ατιμώρητοι και όχι μόνο, αλλά ανταμοίφθηκαν κιόλας και από πάνω εξαπάτησαν με απατηλές υποσχέσεις την Κυπριακή ηγεσία (Κλίφορντ), όμως δικτατορία δεν είχαμε.

Το ότι ο Δώρος Λοϊζου παρέμεινε παραγκωνισμένος από την πολιτεία αποτελεί έναν τεράστιο κόλαφο για το κράτος μας και για την κοινωνία μας.

Η ποίηση του Δώρου Λοϊζου πέραν από την υψηλή λογοτεχνική της στάθμη είναι στην πραγματικότητα ένας ύμνος στις μέγιστες αξίες της ζωής. Την Ελευθερία, τη Δημοκρατία, την Αγάπη, την Πατρίδα.

Τι πιο λογικό λοιπόν η ποίησή του να διδάσκεται στα σχολεία. Να γαλουχεί τη νεολαία μας στα ψηλά ιδανικά. Κι όμως 44 χρόνια τώρα δεν έγινε. Και μη νομισθεί ότι δε ζητήθηκε. Επανειλημμένα μάλιστα. Δυστυχώς όμως χωρίς ανταπόκριση.

Είναι οφειλόμενο χρέος τιμής για το κράτος και για τους πολίτες του προς το Δώρο και προς τους αγωνιστές της Αντίστασης να καθιερώσει τη διδασκαλία της ποίησής του στα σχολεία μας.

Ο κύριος Υπουργός της Παιδείας έχει το λόγο. Αλλά και τα πολιτικά κόμματα που κι αυτά ακόμα οφείλουν την ύπαρξή τους στους αγωνιστές της Αντίστασης. Ιδού η Ρόδος.

---------------------