Τα πρόσωπα των ηρώων της Κύπρου είναι παντού, τα μάτια τους μας κοιτούν, μας προτρέπουν σε νέους αγώνες, ελέγχουν διαρκώς τη συνείδησή μας.
Αγαπητέ πρόεδρε της ΕΔΕΚ,Συναγωνιστές και συναγωνίστριες,
Είναι ξεχωριστή τιμή για μένα η πρόσκλησή σας να μιλήσω στην εκδήλωσή σας για την 58η επέτειο της ανεξαρτησίας της Κύπρου και της συνταγματικής συγκρότησης της κυπριακής Δημοκρατίας, για την κατάκτηση των οποίων αγωνίστηκαν και μαρτύρησαν πολλοί.Είναι η ίδια τιμή που ένιωσα όταν εκπροσώπησα την ελληνική κυβέρνηση, ως υφυπουργός Εξωτερικών, στους εορτασμούς της επετείου το 2003 στη Λευκωσία.Εμείς στη Μακεδονία, στη βόρεια εσχατιά του ελληνισμού, έχουμε μια ξεχωριστή σχέση με τον ελληνισμό της Κύπρου, εδώ στη νότια εσχατιά του.Η σχέση αυτή δημιουργήθηκε στους διαχρονικούς αγώνες του ελληνισμού, που είναι πάντα πιο σκληροί και πιο συναρπαστικοί στους δύο ιστορικούς ορίζοντες του έθνους.
Μια από τις ιστορικές κορυφώσεις αυτών των αγώνων ήταν η πρώτη περίοδος μετά την εθνική τραγωδία στην Κύπρο με την εισβολή του Αττίλα, μετά το προδοτικό πραξικόπημα των αφρόνων της χούντας των Αθηνών.Η τραγωδία της Κύπρου μάς πόνεσε πολύ και οδήγησε στην κατάρρευση της χούντας στην Ελλάδα.
Η πίκρα έφερε τη χαρά της δημοκρατίας, στις πρώτες ημέρες της οποίας τα απομεινάρια του παρακράτους στην Κύπρο σκότωσαν τον γραμματέα της νεολαίας της ΕΔΕΚ, Δώρο Λοΐζου, στην ενέδρα που είχαν στήσει για να δολοφονήσουν τον Βάσο Λυσσαρίδη.
Στην Κύπρο οι μνήμες πονάνε πιο πολύ, γιατί είναι ζωντανές.«Η ζωή δεν είναι ό,τι προλαβαίνουμε, αλλά ό,τι δεν προλαβαίνουμε» ‒ αυτός ο στίχος, σε ένα από τα ποιήματα του Δώρου Λοΐζου, του ανυπότακτου, ονειροπόλου, τρυφερού ποιητή και μαχητή της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας, του νέου που ενσάρκωνε με την ποίηση και τη στάση ζωής του το πληγωμένο κορμί της Κύπρου, το αδούλωτο πνεύμα των αγωνιστών της, την αγάπη για τη ζωή που έχει νόημα και σκοπό.
Πατριώτες και πατριώτισσες, είχα και σήμερα το πρωί την τιμή, μαζί με φίλους από τη Θεσσαλονίκη, να επισκεφθούμε τον ιδρυτή της ΕΔΕΚ και ιστορικό πρόεδρό σας, τον Βάσο Λυσσαρίδη.
Ο εμβληματικός πατριώτης μάς συγκλόνισε και πάλι όταν σήμερα, στα 98 του χρόνια, με καθαρή φωνή, μας απάντησε στα πολλά και βασανιστικά ερωτήματά μας, μα πιο πολύ όταν τον ρωτήσαμε τι σκέφτεται για τη στιγμή που έβλεπε νεκρό δίπλα του τον Δώρο, ενώ ήξερε ότι οι σφαίρες των δολοφόνων ήταν για αυτόν, μας απάντησε:
«Τι άδικη που είναι η ζωή, χάθηκε ένα παλικάρι γεμάτο ζωή και όνειρα και εγώ έχασα την ευκαιρία να πεθάνω όρθιος».
Άνθρωποι όπως ο Λυσσαρίδης και ο Λοΐζου δημιούργησαν τη νεολαία και το κόμμα σας, αυτοί και οι αξίες τους δημιούργησαν τη γέφυρα της συνάντησής μας και του ωραίου δρόμου που ακολουθήσαμε. Του δρόμου που άνοιγε για μας ο ιδρυτής και ιστορικός πρόεδρος του δικού μας κόμματος, ο Ανδρέας Παπανδρέου.Για το Κυπριακό, που πάλι ξεκινά ένας νέος κύκλος διαπραγματεύσεων, θα ήθελα να πω ότι δεν θα υπάρξει λύση δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική, εάν η βάση της διαπραγμάτευσης δεν καθοριστεί από τις τρεις μεγάλες αλήθειες:1. Ότι το πρόβλημα είναι η εισβολή του τουρκικού στρατού και η κατοχή κατά 40% του κυπριακού εδάφους.
2. Οι «επεμβατικές εγγυήσεις» τρίτων χωρών σε χώρα-μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ.
3. Η λύση πρέπει να είναι συμβατή με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Η Κύπρος έχει ισχυρά πλεονεκτήματα στον νέο κύκλο διαπραγμάτευσης, που είναι:
• Η ενότητα του ελληνισμού, της Ελλάδας και της Κύπρου, από τις κυβερνήσεις διαχρονικά στις δύο χώρες.
• Οι άνθρωποί της, τα επιτεύγματά τους και το μέλλον που εγγυώνται για το σύνολο των Κυπρίων.
• Η συνταγματική της τάξη και πολιτειακή συγκρότηση.
• Η ισότιμη συμμετοχή της στον ΟΗΕ, την ΕΕ και την Ευρωζώνη, την πιο μεγάλη εθνική επιτυχία των τελευταίων δεκαετιών. Σε αυτήν την επιτυχία της Κύπρου, η αναγνώριση της μικρής προσφοράς μου από την Κυπριακή Δημοκρατία είναι ό,τι πιο πολύτιμο κρατώ από τη συμμετοχή μου στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας εκείνη την περίοδο.
• Οι υδρογονάνθρακες και ο αγωγός μεταφοράς τους στην ΕΕ, ο
EastMed, που αλλάζει δραστικά υπέρ της Κύπρου και της Ελλάδας τα γεωοικονομικά και γεωστρατηγικά δεδομένα της περιοχής.• Οι περιφερειακές συνεργασίες που αναπτύσσει μαζί με την Ελλάδα και οι οποίες ξεκίνησαν το 2010.
Όλα αυτά και ακόμα περισσότερα στέλνουν μηνύματα αυτοπεποίθησης και ισχύος στη διεθνή κοινότητα και φυσικά στην Τουρκία.
Δεν θα υπάρξουν άλλα λάθη∙ ούτε και άλλες χαμένες ευκαιρίες.
Καλή δύναμη και καλούς αγώνες!
