Δείτε τις δηλώσεις εδώ:
Καταρχήν θα ήθελα να σας καλημερίσω και να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας, θα ήθελα να ευχαριστήσω όμως ιδιαίτερα τους εκπροσώπους των οργανώσεων που παρευρίσκονται σήμερα σε αυτή τη δημοσιογραφική διάσκεψη και κυρίως για την παρουσία τους, τη συμμετοχή τους και κυρίως για την πολύ εποικοδομητική συνδρομή την οποία είχαν στο πλαίσιο των σεμιναρίων που διοργάνωσε το κόμμα από την 1 – 11 Δεκέμβρη με συγκεκριμένες δράσεις κοινωνικής πολιτικής.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τα στελέχη του κόμματος τα οποία οργάνωσαν αυτά τα σεμινάρια, κυρίως τον Μαρίνο Θεοδώρου που ήταν επικεφαλής της συγκεκριμένης ομάδας, τον Γενικό Διευθυντή του Κόμματος, τους βουλευτές του Κόμματος, τους γραμματείς των θεματικών οργανώσεων του Κόμματος γιατί ακριβώς ήταν μια πολύ θετική, πολύ εποικοδομητική διεργασία η οποία έχει βοηθήσει και έχει εμπλουτίσει τις θέσεις της ΕΔΕΚ πάνω σε θέματα κοινωνικής πολιτικής και μέσα από τον εποικοδομητικό διάλογο και τις τελικές θέσεις όπως έχουν διαμορφωθεί με τα συμπεράσματα.
Η ΕΔΕΚ θα αναλάβει το επόμενο χρονικό διάστημα την πολιτική πρωτοβουλία είτε με προτάσεις νόμου είτε με την εγγραφή αυτεπάγγελτων θεμάτων στη βουλή να προωθήσει ακριβώς αυτά τα ζητήματα προς την επίλυσή τους.
Γιατί ένα σύγχρονο σοσιαλιστικό κόμμα στο πλαίσιο ενός παγκοσμιοποιημένου οικονομικού και πολιτικού συστήματος οφείλει να επικεντρώνει τις προσπάθειες και τις δράσεις του σε συγκεκριμένους τομείς. Όπως η ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας του κράτους, η κατοχύρωση της λαϊκής συμμετοχής στη διακυβέρνηση της χώρας, η συμβολή στη διαφάνεια και την προώθηση της ισοπολιτείας, η συμβολή σε ποιοτική οικονομική ανάπτυξη προς όφελος του συνόλου των πολιτών και όχι επιλεκτικών ομάδων του πληθυσμού και για την επίτευξη αυτών των στόχων της εσωτερικής διακυβέρνησης απαιτείται η αναγκαία και απαραίτητη κοινωνική συνοχή. Αυτή λοιπόν η κοινωνική συνοχή κατά την άποψη της ΕΔΕΚ επιτυγχάνεται με την σμίκρυνση του οικονομικού χάσματος ανάμεσα στα χαμηλά και στα ψηλά εισοδήματα. Στην πατρίδα μας, ενώ στο παρελθόν αυτό το χάσμα ήταν πολύ μικρό και είναι γεγονός ότι είμαστε μια, ίσως, η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που είχαμε την πιο ισχυρή μεσαία τάξη, διάφορα γεγονότα τα οποία συνέβησαν τις τελευταίες δεκαετίες συνέβαλαν σταδιακά στην μεγέθυνση του οικονομικού και κοινωνικού χάσματος ανάμεσα στις διάφορες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού.
Τέτοια γεγονότα ήταν η τουρκική κατοχή και εισβολή του 1974 που προσφυγοποίησε περίπου 200.000 συμπατριώτες μας. Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, η οικονομική κρίση του 2012-2013, οι επιπτώσεις της οποία ακόμα συνεχίζονται, το κούρεμα των καταθέσεων αλλά και των αξιογράφων, η οικονομική και κοινωνική πολιτική των κυβερνήσεων ιδιαίτερα της τελευταίας 5ετίας όπου μέσα από πολιτικές δράσεις αντί να σμικρύνει αυτό το οικονομικό και κοινωνικό χάσμα, αυτό μεγενθύνετο.
Και ως εκ τούτου μέσα σε αυτές τις συνθήκες η ΕΔΕΚ, ως ένα σοσιαλιστικό κόμμα είναι υποχρεωμένο σταθερά στο πλαίσιο των πολιτικών της δράσεων να προτείνει την υιοθέτηση στοχευμένων κοινωνικών μέτρων και το τονίζουμε, στοχευμένων κοινωνικών μέτρων ούτως ώστε το χάσμα της ανισότητας μεταξύ των κοινωνικών ομάδων να μικραίνει χωρίς να παραβιάζεται η ισοπολιτεία και χωρίς την ίδια στιγμή να καθηλώνεται ή να παρεμποδίζεται μια υγιής οικονομική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα.
Για όλους λοιπόν τους παραπάνω λόγους η ΕΔΕΚ στο πλαίσιο Δράσεων Κοινωνικής Συνοχής για διαμόρφωση κοινωνικής στρατηγικής για αναδόμηση θεσμών και λειτουργικών προτύπων για την μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και τη διαμόρφωση νέων δράσεων ανάπτυξης στην Κυπριακή Δημοκρατία, διοργάνωσε, όπως είπα πιο πάνω, έξι συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης για τις πιο κάτω θεματικές ενότητες:
Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Έρευνα, Καινοτομία και Τεχνολογική Ανάπτυξη
Απρόσκοπτη και ασφαλής διακίνηση και άσκηση δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρίες
Οικονομία - Ανεργία – Συντάξεις – Κατώτατος Μισθός – ΜΕΔ – Εκποιήσεις
Κυκλοφοριακό, Ρύπανση του περιβάλλοντος και Εναλλακτικές Πηγές Ενέργειας
Υγεία – ΓεΣΥ και σωστή εφαρμογή
Κατά τη διάρκεια των πιο πάνω συζητήσεων συμμετείχαν εβδομήντα περίπου φορείς, οργανωμένα σύνολα, κοινωνικοί εταίροι, εκπρόσωποι της κυβέρνησης και διακεκριμένες προσωπικότητες σε επί μέρους γνωστικά αντικείμενα. Δεν θα αναλύσω το σύνολο των συμπερασμάτων και των προτάσεων αλλά επιλεκτικά μπορώ να αναφέρω ορισμένα σημεία σε κάθε έναν από τους τομείς.
Όσον αφορά την οικονομική μεταρρύθμιση πέρα από την περαιτέρω προώθηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και της αναβάθμισης του δημόσιου σχολείου και της ενίσχυσης της αξιοπιστίας του θα πρέπει επιπρόσθετα στις Τεχνικές Σχολές να καθιερωθεί η σύνδεση του επαγγέλματος με την αγορά εργασίας κάτι το οποίο μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει.
Καθώς επίσης και η επιλογή των συνοδών στα άτομα τα οποία έχουν ανάγκη να γίνεται εξατομικευμένα με βάση τις ανάγκες του κάθε παιδιού και όχι στη βάση άλλων προτύπων όπως γίνεται μέχρι σήμερα.
Όσον αφορά την Έρευνα, Καινοτομία και Τεχνολογική Ανάπτυξη αυτό το οποίοι έχουμε διαπιστώσει είναι ότι δυστυχώς παρόλες τις διακηρύξεις είναι ότι εξακολουθούν να υπάρχουν θεσμικές και νομικές ελλείψεις που συνιστούν μια σημαντική τροχοπέδη στην ολοκλήρωση του στόχου για μια οικονομία βασισμένη στη γνώση.
Και κυρίως σε μια χώρα όπου το επιστημονικό δυναμικό της πατρίδας μας βρίσκεται σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο την ώρα που το εκμεταλλεύονται άλλες χώρες είναι αδιανόητο η δική μας η χώρα να μην το αξιοποιεί και να μην το εκμεταλλεύεται. Επίσης οι πολύ περιορισμένοι πόροι, οι οποίοι αυτή τη στιγμή χρηματοδοτούν καινοτομία και έρευνα είναι αδικαιολόγητη και απαράδεκτη αυτή η στάση.
Επίσης μια άλλη σημαντική πρόταση είναι να καταργηθεί ή να περιοριστεί η γραφειοκρατία η οποία υπάρχει όσον αφορά την προσέλκυση ξένων εμπειρογνωμόνων ειδικών ερευνητών με στόχο ακριβώς τη δική τους συμβολή στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας όπως οι ξένοι αξιοποιούν δικό μας επιστημονικό δυναμικό την ίδια στιγμή και εμείς στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης δράσης και ενός συγκεκριμένου πλαισίου για την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου τομέα θα πρέπει εκεί και όπου μπορούμε να αξιοποιούμε επιστήμονες εγνωσμένης διεθνούς αξίας για να ενισχύουμε αυτές τις δράσεις με το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα.
Όσον αφορά τα θέματα των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες, εδώ ακριβώς είναι μια ομάδα συμπολιτών μας η οποία βρίσκεται συνεχώς κάτω από κακές συνθήκες μεταχείρισης με δυσμενείς συνθήκες όσον αφορά τη διαβίωση τους όσον αφορά την καθημερινότητά τους, όσον αφορά τη δυνατότητα εργασιακής και επιστημονικής αξιοποίησης τους.
Γι’ αυτό ακριβώς και θα πρέπει η πολιτεία να εγκύψει με ιδιαίτερη ευαισθησία σε αυτόν τον τομέα, γιατί θα μπορούμε την ίδια στιγμή να προσφέρουμε σημαντικές κοινωνικές παροχές αλλά να αξιοποιήσουμε αυτό το δυναμικό με επωφελεία του συνόλου του κοινωνικού κράτους.
Όσον αφορά τα ζητήματα που έχουν σχέση με την οικονομία, την ανεργία, εδώ ο καθένας έχει διαπιστώσει ότι τις τελευταίες τουλάχιστον 2 πενταετίες έχουμε σημειώσει ρεκόρ αρνητικών εξελίξεων και όχι μόνο στον ευρωπαϊκό αλλά και στον παγκόσμιο χώρο. Δεν είναι λογικό να συνεχίσει αυτή η κατάσταση γί’ αυτό και ακριβώς το λόγο θα πρέπει πια να προωθηθούν συγκεκριμένα και στοχευμένα μέτρα στη βάση ακριβώς της σμίκρυνσης της οικονομικής ανισότητας των διαφόρων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού.
Ανάμεσα σε αυτά είναι τα θέματα που έχουμε θέσει πάρα πολλές φορές στη Βουλή και δημόσια και δυστυχώς δεν έχουν αξιοποιηθεί είναι η εισαγωγή του γενικού κατώτατου μισθού.
Είναι η επιδότηση της πρώτης κατοικίας σε νέα ζευγάρια για την εγκατάσταση τους σε ορεινές ή ημιορεινές περιοχές.
Είναι η επαναφορά της δήλωσης πολιτικής για τη μεμονωμένη κατοικία με στόχο τη δυνατότητα στέγασης στην ύπαιθρο. Είναι αδιανόητο την ώρα που το κράτος δίνει τη δυνατότητα με παρεκκλίσεις να αναπτύσσονται πολυώροφα κτήρια στις πόλεις να καταργεί και να μηδενίζει το συντελεστή δόμησης στην ύπαιθρο σε ορισμένες περιοχές και να μην επιτρέπει στους αγρότες να αναπτύξουν μια στεγαστική πολιτική προς όφελος των παιδιών τους και να τους υποχρεώνει να μετακινούνται στα αστικά κέντρα.
Ανέγερση φοιτητικών εστιών. Αφενός θα βοηθήσει τους φοιτητές να έχουν χαμηλότερο κόστος διαβίωσης και από την άλλη η απελευθέρωση κατοικιών να μειώσει τα υψηλά ενοίκια που σήμερα παρουσιάζονται τα οποία είναι όπως αντιλαμβάνεστε για μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού απλησίαστα.
Είναι η επέκταση χρόνου καταβολής του ανεργιακού επιδόματος από 6 σε 8 μήνες. Η κλιμακωτή αύξηση των συντάξεων και κυρίως των συντάξεων κάτω από τα 1.000 ευρώ.
Η ενίσχυση της στεγαστικής πολιτικής μέσα από τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης κυρίως για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού είτε με την προσφορά κατοικίας είτε με την προσφορά κατοικίας με την παροχή ενοικιαγοράς είτε ακόμα και με την προσφορά κατοικίας σε χαμηλό ενοίκιο μακροπρόθεσμα. Έτσι ώστε σιγά σιγά να αποκτήσουν στέγη οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και να περιοριστεί το φαινόμενο των αστέγων που δυστυχώς παρουσιάζει γεωμετρική αύξηση στην πατρίδα μας πια.
Κατασκευή φωτοβολταικών πάρκων εις την ορεινή και ημιορεινή Κύπρο που θα μπορούσαν να δώσουν δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα στους μόνιμους κατοίκους μέχρι ένα επίπεδο. Αυτό το αίτημα το διεκδικούμε από το 2006. Και την ίδια στιγμή μέσα από την αύξηση ποσοστού προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα κερδίσουμε γιατί θα μειωθεί το πρόστιμο το οποίο καταβάλλουμε για την αγορά ρύπων. Στην ουσία αυτά τα έργα είναι αυτοχρηματοδοτούμενα και το μεγάλο ερώτημα είναι ποιο παρεμβαίνουν και δεν επιτρέπουν αυτήν την ανάπτυξη αυτής της πολιτικής; Και αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι η ενίσχυση των κατοίκων της ορεινής και της ημιορεινής Κύπρου σε κάποιο βαθμό θα μειώσει την αστυφιλία που παρατηρείται με ότι και αν αυτό συνεπάγεται.
Τέλος θα πρέπει να εφαρμοστεί μια κοινωνική πολιτική για τον καθορισμό τελών αποχέτευσης, της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και της κατανάλωσης νερού και άλλων φόρων. Είναι αδιανόητο αυτή τη στιγμή τα τέλη αποχέτευσης να στηρίζονται στη βάση της αξίας ενώ ακινήτου και όχι κυρίως στην κατανάλωση νερού που επιβαρύνει το σύστημα. Δεν είναι δυνατόν σήμερα κάποιος συνταξιούχος ή κάποιος μισθοσυντήρητος επειδή έτυχε τη δεκαετία του ‘60 ή του ‘70 να κληρονομήσει ή να αποκτήσει ένα ακίνητο σε μια προνομιακή περιοχή αστικής περιοχής σήμερα να ζητείται να καταβάλει υπέρογκα ποσά όσον αφορά τα τέλη αποχέτευσης, τα οποία δεν μπορεί να καλύψει όπως και με τα τέλη ακίνητης περιουσίας και να υποχρεώνεται ενδεχομένως αυτό το ακίνητο να το πουλήσει και να το αγοράσουν ποιοι; Οι έχοντες και οι κατέχοντες;
Το ίδιο και με το θέμα των τελών, χρεώσεις υδατοπρομήθειας. Δεν γίνεται σε κάθε πόλη τα τέλη να είναι διαφορετικά. Δεν γίνεται για παράδειγμα σε μια επαρχεία το τέλος να είναι 22 ευρώ και σε άλλη να είναι 7 ευρώ. Δεν γίνεται να υπάρχει αυτή η ανισότητα ανάμεσα στους πολίτες.
Αυτό το οποίο χρειάζεται πια είναι να υπάρχει μια ενιαία τιμολογιακή πολιτική και το πάγιο τέλος που αφορά την συντήρηση του αποχετευτικού ή του αρδευτικού συστήματος, να καθορίζεται στη βάση κατανάλωσης της ποσότητας του νερού. Όποιος καταναλίσκει περισσότερο και επιβαρύνει το σύστημα να πληρώνει περισσότερο.
Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η ΕΔΕΚ δεν ψήφισε στη Βουλή στη τελευταία συνεδρία είναι τα 50 εκατομμύρια για τη μείωση των καυσίμων γιατί και σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να αντιληφθείτε ότι δεν θα καταλήξουν αυτά τα 50 εκατομμύρια στοχευμένα στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού αλλά τελικά θα ευνοήσει εισοδήματα που δεν έχουν ανάγκη αυτού του κοινωνικού μέτρου.
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο εμείς επιμείναμε στη Βουλή ότι αυτά τα 50 εκατομμύρια θα έπρεπε να αξιοποιηθούν για να μπορέσουν να συμβάλουν σε μια σωστή στοχευμένη πολιτική προς όφελος αυτών των συμπολιτών μας που έχουν πραγματική ανάγκη μέσα στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες.
Όσον αφορά το κυκλοφοριακό, ρύπανση του περιβάλλοντος και εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Και εδώ υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις όσον αφορά την αξιοποίηση συγκεκριμένων πηγών ενέργειας.
Όσον αφορά το θέμα της ανάπτυξης κτηρίων τα οποία να μην είναι ενεργοβόρα. Και επίσης ότι θα πρέπει να υπάρξει μια καθολική αντικατάσταση των λαμπτήρων ειδικού φωτισμού με νέους λαμπτήρες χαμηλής τάσεις και μειωμένης ρύπανσης. Ήδη από την πλευρά της ΕΔΕΚ έχουμε ετοιμάσει ένα τέτοιο σχέδιο το οποίο έχουμε κοινοποιήσει στις δημοτικές και στις κοινοτικές αρχές και μάλιστα υπάρχει δυνατότητα μέσα από σχέδια αυτοχρηματοδότησης να μην υπάρχει ιδιαίτερη επιβάρυνση.
Και τέλος το θέμα της αύξησης της επιδότησης το οποίο πρέπει να γίνεται σε ευάλωτες ομάδες για την επιλογή συστημάτων είτε φωτοβολταϊκών είτε ηλιοθερμίας στις κατοικίες τους για να μειωθεί το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Έχω αφήσει τελευταία και όχι τυχαία τα ζητήματα που έχουν σχέση με την υγεία γιατί ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι το θέμα του Γενικού Σχεδίου Υγείας είναι η μεγαλύτερη κοινωνική μεταρρύθμιση που θα συμβεί στην πατρίδα μας από την ίδρυσή της. Και ο τομέας της υγείας δεν είναι ούτε οι Κυπριακές αερογραμμές δεν είναι ούτε Κυπριακή Συνεργατική Τράπεζα, που μπορεί το οποιοδήποτε κακό αποτέλεσμα από την εφαρμογή ή από την πολιτική που θα εφαρμοστεί να αντικατασταθεί με κάτι άλλο.
Εάν δεν εφαρμοστεί σωστά το ΓεΣΥ και κατάρρευση στη συνέχεια οι οικονομικές, οι πολιτικές και οι κοινωνικές συνέπειες για την πατρίδα μας θα είναι τεράστιες και δεν θα μπορούν στη συνέχεια να αποκατασταθούν. Γι’ αυτό ως ΕΔΕΚ που είμαστε το κόμμα που από την πρώτη στιγμή προωθήσαμε το ΓεΣΥ, το υπενθυμίζω πάρα πολλές φορές ότι για πρώτη φορά συζητήθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία Γενικό Σχέδιο Υγείας το 1968, με πρόταση την οποία κατέθεσε ο Βάσος Λυσσαρίδης στη Βουλή, ότι ο νόμος πλαίσιο για το ΓεΣΥ που ψηφίστηκε τον Απρίλιο του 2001 είναι αποτέλεσμα των παρεμβάσεων της ΕΔΕΚ. Και κυρίως για να ψηφίσει η ΕΔΕΚ τους προϋπολογισμούς του 1999 από την ψήφο της οποίας εξαρτάτο η έγκριση των προϋπολογισμών όπως και τώρα η επικαιροποίηση τον Ιούνιο του 2017 του νομοσχεδίου για το ΓεΣΥ, ήταν αποτέλεσμα των συνεχόμενων παρεμβάσεών μου με επιστολές και προσωπικά προς τον ΠτΔ από τον Απρίλιο του 2015, όπως επίσης και η σύσκεψη στο Προεδρικό που έγινε τον Ιούνιο του 2016 ήταν αποτέλεσμα ακριβώς αυτών των παρεμβάσεων. Εκεί συμφωνήθηκαν ορισμένες δράσεις για το πως θα εφαρμοστεί σωστά το ΓεΣΥ.
Λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι σήμερα η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και όσοι εμπλέκονται στην εφαρμογή του παραβιάζουν αυτές τις συμφωνίες παραβιάζουν και την νομοθεσία που ψηφίστηκε. Και εύλογα τίθεται το ερώτημα πού αποσκοπεί αυτή η συγκεκριμένη συμπεριφορά.
Ανησυχούμε γιατί διαπιστώνουμε ότι με τον τρόπο που δρομολογούμε την εφαρμογή του ΓεΣΥ ο κίνδυνος σε σύντομο χρονικό διάστημα να καταρρεύσει είναι πάρα πολύ μεγάλος και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αυτούς τους κινδύνους και να σιωπούμε. Οφείλουμε να ενημερώσουμε το λαό, οφείλουμε να προειδοποιήσουμε και οφείλουμε την ίδια στιγμή να προωθήσουμε τις θέσεις τις οποίες από την αρχή θέσαμε που θεωρούμε ότι είναι θέσεις οι οποίες ενισχύουν τη σωστή εφαρμογή του ΓεΣΥ.
Και ένα ΓεΣΥ σε τι αποσκοπεί; Αποσκοπεί στο να προσφέρει υψηλή περίθαλψη σε αυτούς που έχουν την δυνατότητα και την αποκτούν με άλλους τρόπους; Ή στην ουσία θα πρέπει να στοχεύσει στην προσφορά αυτού του είδους της περίθαλψης σε αυτούς του συμπατριώτες μας που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να την εξασφαλίσουν με άλλους τρόπους;
Είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο που θεωρούμε ότι ο δημόσιος τομέας είναι η ραχοκοκαλιά για την σωστή εφαρμογή ενός σχεδίου υγείας αλλά αυτός ο δημόσιος τομέας για να μπορέσει να προσφέρει αυτό το έργο και πάνω σε αυτό να συνδεθεί και ο ιδιωτικός τομέας ως συμπλήρωμα και να έχουμε αυτή τη θετική δράση στον τομέα της υγείας θα πρέπει αυτός ο τομέας, ο δημόσιος, να είναι σε διοικητικό επίπεδο, σε επιστημονικό επίπεδο και σε οικονομικό επίπεδο ικανός να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του ανταγωνισμού και να είναι οικονομικά βιώσιμος.
Αυτό είναι που γίνεται σήμερα; Λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι την ώρα που το προοίμιο της νομοθεσίας επιβάλλει ότι για την εφαρμογή της συγκεκριμένης νομοθεσίας για το ΓεΣΥ θα πρέπει να προηγηθεί η θετική αυτονόμηση σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο να ακούμε από τον Υπουργό ότι ήδη δύο παράλληλες διαδικασίες, ότι ήδη ξεκίνησε και το ένα και το άλλο και πριν από μερικές μέρες ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού για την αυτονόμηση των νοσοκομείων να μας λέει ότι η αυτονόμηση των νοσοκομείων θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο και θα ολοκληρωθεί σε 4 με 5 χρόνια.
Ποιος είναι όμως ο μεγάλος ο κίνδυνος; Ότι ενώ θα ξεκινά το ΓεΣΥ να εφαρμόζεται, όταν τα δημόσια νοσηλευτήρια δεν είναι αυτονομημένα σωστά, δεν είναι στελεχωμένα και δεν έχουν το επιστημονικό και οικονομικό υπόβαθρο να μπορέσουν να λειτουργήσουν θα υπολειτουργούν και όταν υπολειτουργεί ο δημόσιος τομέας, υπολειτουργεί προς όφελος ποιων; Προς όφελος των πολιτών μόνο;
Αλλά υπάρχει ακόμα ένας τεράστιος κίνδυνος, που κάποιοι σκόπιμα θέλουν να τον παραγνωρίζουν. Ο κίνδυνος ότι στη νομοθεσία προβλέπεται ότι το κράτος θα έχει τη δυνατότητα να καλύψει ελλείματα των δημόσιων νοσηλευτηρίων τα πέντε πρώτα χρόνια από την έναρξη εφαρμογής του ΓεΣΥ. Όταν λοιπόν αυτά τα νοσοκομεία θα ξεκινήσει το ΓεΣΥ αλλά θα ολοκληρώσουν την αυτονόμησή τους σε 4 ή με 5 χρόνια μετά την έναρξη εφαρμογής του ΓεΣΥ και δεν μπορούν οικονομικά να είναι βιώσιμα στο μικρό χρονικά διάστημα που τους απομένει, ποιος θα καλύψει τα ελλείματα;
Από πλευράς Ε.Ε. δεν επιτρέπεται να καλυφθούν στην συνέχεια αυτά τα ελλείματα γιατί θα θεωρηθεί ότι είναι κρατική ενίσχυση άρα λοιπόν θα έχουμε την περίπτωση των Κυπριακών Αερογραμμών, την περίπτωση του Συνεργατισμού, ή θα έρθουν να σμικρύνουν ακόμα περισσότερο τους τομείς της δραστηριότητας του δημόσιου τομέα με εκχώρηση όλων αυτών στον ιδιωτικό τομέα.
Όμως αυτό για εμάς είναι το λιγότερο. Το χειρότερο είναι να μην πουληθούνε αύριο τα δημόσια νοσοκομεία σε ξένα ιδιωτικά συμφέροντα όπου εκεί πια ο μεγάλος ο κίνδυνος θα είναι για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού που δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να εξασφαλίσουν την υγεία τους είτε μέσα από ασφαλιστικά σχέδια είτε με άλλους τρόπους θα παραμείνουν εκτός παροχής υγείας. Δεν έχουμε προβληματιστεί για το γεγονός ότι σήμερα η πιο πλούσια χώρα του πλανήτη έχει περίπου 35 με 40 εκατομμύρια των πολιτών της που δεν έχουν πρόσβαση στον τομέα της υγείας; Αυτό επιχειρούμε να κάνουμε;
Και όταν αυτά όλα τα υποδεικνύουμε να είμαστε υπό κατηγορία ότι δήθεν δεν θέλουμε να εφαρμόσουμε το ΓεΣΥ; Έχει σημασία όμως τι ΓεΣΥ θέλουμε να εφαρμόσουμε. ΓεΣΥ να είναι και ότι να ναι; Ή θέλουμε ένα ΓεΣΥ σωστό στην υπηρεσία των πολιτών; Που να είναι οικονομικά βιώσιμο και να μπορεί σε επιστημονικό επίπεδο να προσφέρει τις υπηρεσίες προς τους πολίτες; Εμείς σαφώς επιλέγουμε το δεύτερο.
Εύχομαι και ελπίζω ότι πίσω από όλη αυτήν τη διαδικασία δεν κρύβονται σκοπιμότητες και συμφέροντα, χωρίς όμως να μπορώ να το αποκλείσω, γιατί όταν επανειλημμένα υποδεικνύουμε αυτά τα οποία γίνονται και βρισκόμαστε υπό κατηγορία, τότε κάτι άλλο τρέχει.
Και για να κλείσω, όταν τον περασμένο Μάρτιο στη συζήτηση στη Βουλή για τα θέματα που είχαν σχέση για το διορισμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου για την αυτονόμηση των νοσοκομείων, όταν είχαμε υποδείξει τις παρατυπίες τις οποίες έγιναν, τους κινδύνους που ελλόχευαν μέσα από τη σκόπιμη διαδικασία που ακολουθήθηκε αλλά και αυτούς που διορίστηκαν δεχθήκαμε ανελέητο πόλεμο από διάφορες κατευθύνσεις, και από πολιτικά πρόσωπα, και από πρώην πολιτικά πρόσωπα και από κόμματα και από συναδέλφους βουλευτές. Όταν πριν από 2 εβδομάδες ο Γενικός Ελεγκτής επιβεβαίωσε με απόλυτο τρόπο τις καταγγελίες που έκανε η ΕΔΕΚ τον Μάρτιο του 2018 δεν άκουσα κανένα από αυτούς να διαμαρτυρηθεί, δεν άκουσα κανέναν από αυτούς όχι μόνο να ζητήσει συγγνώμη αλλά να παραδεχθεί ότι έγινε κάποιο λάθος.
Κλείνοντας εγώ θα ήθελα να καλέσω τους πολίτες να είναι ενεργοποιημένοι, θα ήθελα να καλέσω τα κοινωνικά σύνολα να είναι ευαισθητοποιημένα και κυρίως να μην υποπίπτουν ενδεχομένως σε παραπληροφόρηση που τους γίνεται και να είναι ιδιαίτερα θετικοί σε ότι τους προτείνουν και σε ότι ακούν. Θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προβληματισμένοι, θα πρέπει να είμαστε διερευνητικοί, και κυρίως θα πρέπει κατά τρόπον αξιόπιστο αυτοί οι οποίοι ανέλαβαν την ευθύνη να εφαρμόσουν ένα ΓεΣΥ να μας πείσουν ότι η πορεία που ακολουθούν είναι συντεταγμένη είναι σωστή είναι δομημένη και θα έχει αποτέλεσμα. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ».
Ερώτηση Παναγιώτη Καπαρή (ΡΙΚ):
«Κύριε Πρόεδρε καταγγείλατε το Υπουργείο Υγείας ότι παρανομεί. Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε καταγγελία στον Γενικό Εισαγγελέα για αυτές τις παρανομίες; Και το δεύτερο η άποψή σας για το πολυασφαλιστικό και το τρίτον για την πρόταση των γιατρών που θα είναι ενταγμένοι στο ΓεΣΥ να ασκούν και ιδιωτική ιατρική.»
Απάντηση Προέδρου ΕΔΕΚ:
«Απ’ ότι γνωρίζω ο Γενικός Ελεγκτής τα έχει αποστείλει στον Γενικό Εισαγγελέα. Από την πλευρά την δική μας δεν έχουμε κανένα λόγο να παρέμβουμε σε αυτήν τη διαδικασία άρα λοιπόν έχουμε την εντύπωση ότι αυτή την ερώτηση πια θα πρέπει να την απευθύνετε προς την νομική υπηρεσία του Κράτους, προς τη Γενική Εισαγγελία και να ρωτήσετε ακριβώς ποια είναι η δική της άποψη και τι σκοπεύει ενδεχομένως να κάνει.
Όμως οι παρατυπίες είναι εκεί. Το δεύτερο ναι είναι παρατυπία, γιατί το προοίμιο μιας νομοθεσίας που ψηφίζεται ενέχει μέρος νομοθεσίας. Γιατί υπάρχει το προοίμιο; Γιατί καθορίζει ακριβώς κάτω από ποιες συνθήκες θα πρέπει να ακολουθηθεί στη συνέχεια η εφαρμογή και η υλοποίηση της νομοθεσίας. Όταν λοιπόν αυτή η προϋπόθεση δεν τηρείται σημαίνει ότι πια βρίσκεται εκτός νομοθεσίας η στάση και η συμπεριφορά του Υπουργείου και αν το Υπουργείο ήθελε ας έφερνε νομοσχέδιο στη Βουλή και να ζητήσει να απαλειφθεί η συγκεκριμένη πρόνοια του προοιμίου της νομοθεσίας, η οποία είναι ξεκάθαρη και σας την έχουμε διανέμει πάρα πολλές φορές και την έχετε δει. Είναι η πρώτη παράγραφος του προοιμίου της νομοθεσίας που έχει σχέση με την εφαρμογή του ΓεΣΥ του επικυρωμένου πλέον ΓεΣΥ, που ψηφίστηκε στη Βουλή τον Ιούνιο του 2017, ομόφωνα.
Το τρίτον όσο αφορά το θέμα της άσκησης των γιατρών ιδιωτικής ιατρικής. Ήδη η νομοθεσία επιτρέπει την άσκηση ιδιωτικής ιατρικής. Όλοι οι γιατροί δεν θα είναι ενταγμένοι είτε στα δημόσια νοσηλευτήρια είτε ως οικογενειακοί γιατροί. Άρα έχουν το δικαίωμα να ασκήσουν ιδιωτική ιατρική. Μάλιστα η νομοθεσία τους δίνει και τη δυνατότητα να δέχονται πολίτες σε απευθείας πρόσβαση προς τον ειδικό γιατρό και έχει καθοριστεί και μια συμπληρωμή.
Το μεγάλο πρόβλημα ποιο είναι; Είναι η απαίτηση του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και του Υπουργείου, αυτήν την συμπληρωμή την οποία θα παίρνει ο ειδικός γιατρός να την επιστρέφει στον οργανισμό ασφάλισης και υγείας και εδώ ακριβώς τίθενται ορισμένα ζητήματα. Γιατί ένας ειδικός ιατρός να δεχθεί έναν ασθενή εκτός του συστήματος αφού τα λεφτά θα τα επιστρέψει στο ταμείο; Αυτό το πράγμα για εμένα ως άτομο μου στερεί το ελεύθερο δικαίωμα πρόσβασης σε γιατρό της αρεσκείας μου, το οποίο επιθυμώ. Και από τη στιγμή που η νομοθεσία μου το επιτρέπει να έχω αυτή την πρόσβαση και να πληρώσω κάτι επιπλέον δεν έχει κανένας το δικαίωμα να μου το στερήσει.
Το δεύτερο, το ταμείο, ο σφαιρικός προϋπολογισμός, προέρχεται στη βάση συγκεκριμένων εισφορών, των εργαζομένων, των εργοδοτών, των ελευθέρων επαγγελματιών και του κράτους. Όταν λοιπόν σήμερα ένας μισθωτός θα αποφασίσει να κάνει επιλογή της απευθείας πρόσβασης στον ειδικό γιατρό, δύο ή και τρεις φορές το χρόνο ανάλογα με τα μέλη της οικογένειάς του. Όταν λοιπόν αυτό το ποσό θα επιστρέφεται στο ταμείο, σημαίνει ότι αυτό το άτομο αυξάνει τη συνεισφορά του στο ταμείο. Πόσο σωστό και δίκαιο είναι αυτό; Το τι θα γίνει δεν είναι δουλειά δική μου. Εγώ απλά το επισημαίνω ότι ακόμα και εδώ δημιουργούνται τεράστια προβλήματα.
Και όσον αφορά και τον προϋπολογισμό του ΓεΣΥ, επιτρέψτε μου να πω ότι έχει γίνει με μεγάλη προχειρότητα, γιατί καθορίστηκε ένα συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα προέρχεται από τις εισφορές. Το ποσό των εργαζομένων είναι σταθερό είναι στη βάση του μισθού τους. Το ποσοστό που θα εισφέρει το κράτος είναι σταθερό γιατί είναι ακριβώς στη βάση των εργοδοτούμενων στο δημόσιο τομέα. Το ποσοστό που θα προσφέρουν οι εργοδότες και αυτό είναι σταθερό γιατί είναι στη βάση του μισθού που δίνουν στους υπαλλήλους τους. Το ποσόν που θα εισφέρουν δεν είναι σταθερό. Και εδώ υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα και όταν τα υποδείξαμε δεν υπήρξε καμία πειστική απάντηση.
Το πρώτο ερώτημα είναι ότι το ποσό που θα εισφέρουν θα είναι επί του ακαθάριστου τους εισοδήματος και όχι επί του καθαρού τους εισοδήματος. Είναι γνωστό ότι δεν είναι όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν στο φόρο εισοδήματος το ακαθάριστό τους εισόδημα και τον φόρο εισοδήματος δεν τον ενδιαφέρει το ακαθάριστό εισόδημα τον ενδιαφέρει το φορολογητέο εισόδημα. Άρα κάποιος μπορεί να έχει 100.000 ακαθάριστο εισόδημα και 35.000 ή 40.000 καθαρό εισόδημα, οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να δηλώσει ότι το ακαθάριστό του εισόδημα μπορεί να είναι 60.000 άρα θα πληρώσει βάσει τις 100.000 αλλά βάσει τις 60.000. Όσον αφορά την προσωρινή φορολογία που υποβάλλουν οι αυτοτελώς εργαζόμενοι υποβάλλουν μόνο το αφορολόγητο τους εισόδημα και όχι το ακαθάριστό τους άρα δεν μπορεί να γίνει επιβεβαίωση. Ακόμα και στο αφορολόγητο εισόδημα έχουν τη δυνατότητα να έχουν απόκλιση μέχρι και 25% και αυτή η φορολογική τους δήλωση θα εξεταστεί από το φόρο και θα πιστοποιηθεί 6 χρόνια μετά την υποβολή της.
Αυτή τη στιγμή για να ξέρετε οι αυτοτελώς εργαζόμενοι παραλαμβάνουν εκκαθαριστικά σημειώματα της φορολογίας του 2012 και μπαίνουμε στο 2019. Επίσης υπάρχει μέγιστο όριο 80.000 ευρώ ακαθάριστο εισόδημα. Μπορεί να υπάρχει ελεύθερος επαγγελματίας που να έχει μισό εκατομμύριο για παράδειγμα, καθαρό φορολογητέο εισόδημα αλλά θα εισφέρει τα 180 του ακαθάριστού του, τα οποία αυτός θα τα δικαιολογήσει οι άλλοι όμως θα τα αποκρύψουν. Ακόμα ένα στοιχείο, που είναι στοιχείο αδικίας, όλα τα άλλα επαγγέλματα τα οποία είναι ελεύθερα δεν έχουν τον ίδιο συντελεστή καθαρού εισοδήματος με βάσει τα ακαθάριστά τους. Για έναν επαγγελματία μπορεί το καθαρό εισόδημά του να είναι 40% επί των ακαθάριστών του αλλά για άλλον επαγγελματία να είναι το 20% των ακαθάριστών του.
Άρα λοιπόν ποια είναι η ισότητα που υπάρχει σε αυτή τη περίπτωση; Στην περίπτωση που δεν θα συγκεντρωθεί το ποσό για τον σφαιρικό προϋπολογισμό το έλλειμα ποιος θα το καλύψει; Δεν υπάρχουν απαντήσεις σε αυτά.
Άρα λοιπόν έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε. Και θα συνεχίσουμε να ανησυχούμε και θα συνεχίσουμε να κάνουμε δημόσιες τοποθετήσεις και ας ενοχλούμε κάποιους. Είναι πολύ καλά γνωστό ότι η ΕΔΕΚ είναι ένα κόμμα ενοχλητικό για τα κατεστημένα, για τα συμφέροντα και τις σκοπιμότητες. Δεν θα σταματήσουμε να είμαστε. Θα συνεχίσουμε να είμαστε ενοχλητικοί. Όμως ο χρόνος μας επιβεβαιώνει και μας έχει επιβεβαιώσει για πάρα πολλά ζητήματα ως τώρα.
Γραφείο Τύπου
Λευκωσία, 20 Δεκεμβρίου 2018
